Ὁ ἄνθρωπος ἔχει φτιάξει πολλοὺς θεούς, καὶ οἱ θεοὶ εἶναι πάρα πολλοί. Ἀκόμη καὶ αὐτοὶ οἱ ἄσωτοι, οἱ ἄθεοι πιστεύουνε στὸν Θεό, ὄχι στὸν ἀληθινό, ἀλλὰ εἰς τὴν σάρκα, εἰς τὰ πάθη, στὴν ὕλη..., ὅλοι κάτι λατρεύουνε... Σ' αὐτὸ ποὺ λατρεύει κανεὶς σ' αὐτὸ δουλεύει. Δηλαδὴ εἶσαι πόρνος, εἶσαι ἄνθρωπος τῆς σαρκός, δουλεύεις γιὰ τὴν σάρκα, γιὰ τὴν ὕλη.

ἡ ἀλήθεια εἶναι στὴν Ὀρθοδοξία... Ὑπάρχουν πολλὰ φῶτα, ποὺ βλέπει κανεὶς καὶ ἐντυπωσιάζεται, μὰ ἕνα εἶναι τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν... ἀξίζει νὰ λατρέψει κανείς τον μόνον ἀληθινὸν Θεόν, τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν... Οἱ ἀλήθειες τοῦ Θεοῦ, ὅπως τὶς ἔχει πεῖ, ἀπὸ τὴν ἀρχή, αὐτὲς εἶναι. Δὲν ὑπάρχουνε ἄλλες ἀλήθειες, νέες, ἐπειδὴ ὁ κόσμος προόδεψε καὶ ἡ ἐπιστήμη καὶ οἱ ἄνθρωποι πήγανε στὰ ἄστρα...

Μόνο ἡ Θρησκεία τοῦ Χριστοῦ ἑνώνει καὶ ὅλοι πρέπει νὰ προσευχόμαστε νὰ ἔρθουνε σ' αὐτή. Ἔτσι θὰ γίνει ἕνωσις, ὄχι μὲ τὸ νὰ πιστεύεις ὅτι ὅλοι εἴμαστε τὸ ἴδιο καὶ ὅτι ὅλες οἱ θρησκεῖες εἶναι τὸ ἴδιο. Δὲν εἶναι τὸ ἴδιο... προσεύχομαι ὁ Θεὸς νὰ σᾶς δώσει φώτιση νὰ καταλάβετε ὅτι δὲν ἔχει σχέση ἡ Θρησκεία, ἡ Ὀρθοδοξία μας, μὲ ἄλλες θρησκεῖες.

ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ Ο ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ 

 

ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΝΥΣΣΗΣ

 

ΕΟΡΤΑΖΕΙ:  10 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 

Ἡ Μοῦσα Γρηγόριος, οὗ Νύσσα θρόνος,
οὐ Πιερίαν, ἀλλ᾿ Ἐδὲμ σκηνὴν ἔχει.
Γρηγόριον δεκάτῃ θανάτου κνέφας ἀμφεκάλυψεν.

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος γεννήθηκε στὴ Νεοκαισάρεια τοῦ Πόντου τὸ 332 μ.Χ. καὶ ἦταν ἀδελφὸς τοῦ Μεγάλου Βασιλείου. Παίρνει τὴν ἴδια μόρφωση μὲ τὸν μεγάλο του ἀδελφό, ξεχωρίζει δὲ κι αὐτὸς γιὰ τὴν εὐφυΐα του, τὴν ἐπιμέλεια τοῦ καὶ τὴν φιλοσοφικότατη ἰδιοφυΐα του καὶ εἶχε χειροτονηθεῖ ἀναγνώστης.

Ὁ Γρηγόριος νυμφεύεται τὴ Θεοσέβεια, (πραγματικὰ ἁγία γυναῖκα), ποὺ γρήγορα τὴν ἁρπάζει ὁ θάνατος. Ἰσχυρὸς χαρακτῆρας καθὼς ἦταν, δὲν ἀπελπίζεται, καὶ στὰ σαράντα του χρόνια γίνεται ἐπίσκοπος Νύσσης (σήμερα Νεμσεχίρ), μιᾶς κωμοπόλεως τῆς Καπαδοκίας. Οἱ Ἀρειανοί, ὅμως, τοῦ ἔφεραν μεγάλες ἐνοχλήσεις. Ἀντιλαμβανόμενοι, ὅτι στὸ πρόσωπό του ἡ αἵρεσή τους θὰ εἶχε σπουδαιότατο πολέμιο, σχεδίασαν νὰ τὸν ἐξοντώσουν. Τὸν κατηγόρησαν λοιπόν, ὅτι ἐξελέγη Ἐπίσκοπος ἀντικανονικὰ καὶ σφετερίσθηκε χρήματα τῆς Ἐκκλησίας. Τὶς κατηγορίες ὑπέβαλε κάποιος μὲ τὸ ὄνομα Φιλόχαρης, ὄργανο τῶν Ἀρειανῶν, πρὸς τὸν διοικητὴ τοῦ Πόντου Δημοσθένη, πρὸς τὸν ὁποῖο ὁ Μέγας Βασίλειος ἔγραψε καὶ ἐπιστολή. Γιὰ τὴν κατηγορία τῆς καταχρήσεως παρακάλεσε νὰ γίνει ὁ ἔλεγχος γιὰ νὰ δειχθεῖ ἡ συκοφαντία, γιὰ τὴν ἀντικανονικὴ χειροτονία λέγει ὅτι ἡ εὐθύνη εἶναι δική του, διότι αὐτὸς χειροτόνησε καὶ ὅτι, σὲ κάθε περίπτωση, δὲν εἶναι σωστὸ νὰ δικάσει ἐπὶ τῆς ὑποθέσεως αὐτῆς σύνοδος Ἐπισκόπων, τῶν ὁποίων ἡ ἐκκλησιαστικὴ θέση δὲν ἦταν σὲ κανονικὴ τάξη.

Ἡ ἐπίκληση τοῦ Βασιλείου ἀπέβη ἄκαρπη. Ὁ αὐτοκράτορας Οὐάλης ἤθελε νὰ ἀποφευχθεῖ τὸ θέμα. Τὸ 376 μ.Χ. ὁ Γρηγόριος καθαιρεῖται ἐρήμην ἀπὸ σύνοδο Ἀρειανῶν Ἐπισκόπων τοῦ Πόντου καὶ τῆς Γαλατίας. Καὶ ὁ Γρηγόριος, καταδιωκόμενος, ἀναγκαζόταν νὰ πλανᾶται καὶ νὰ κρύβεται. Ἡ περιπέτεια ἔληξε τὸν Αὔγουστο τοῦ ἔτους 378 μ.Χ., ὅταν ἀπέθανε ὁ Οὐάλης. Ὁ Γρηγόριος ἐπανῆλθε στὴ Νύσσα, ὅπου του ἐπιφυλάχθηκε θριαμβευτικὴ ὑποδοχή.

Κατὰ τὸ φθινόπωρο τοῦ 379 μ.Χ. ἔλαβε μέρος στὴ Σύνοδο τῆς Ἀντιόχειας, ἡ ὁποία συνῆλθε ἰδίως γιὰ τὴν αἵρεση τοῦ Ἀπολλιναρίου. Ὁ Ἀπολλινάριος, ἑρμηνεύοντας κατὰ γράμμα χωρίο τῆς Ἁγίας Γραφῆς (κατὰ Ἰωάννη α' 14), ὑποστήριζε ὅτι ὁ Θεὸς Λόγος ἔγινε σάρκα, ὄχι σάρκα καὶ ψυχή. Ἀρνήθηκε τὸν ἀνθρώπινο νοῦ, τὴν ἀνθρώπινη ψυχὴ καὶ θέληση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ὡς στοιχεῖα διασπαστικὰ τῆς ἑνότητός Τοῦ καὶ ἀντίθετα πρὸς τὴν τελειότητά Τοῦ καὶ ἀντικατέστησε τὰ στοιχεῖα αὐτὰ μὲ τὴ θεία ἐπενέργεια. Δίδασκε, δηλαδή, στὴν οὐσία, ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς δὲν εἶναι τέλειος Θεὸς οὔτε τέλειος ἄνθρωπος. Πολλοὶ νόμιζαν ὅτι ὁ Ἀπολλινάριος δέχθηκε τὴν ἐπίδραση τῆς πλατωνικῆς καὶ νεοπλατωνικῆς φιλοσοφίας, ἀλλὰ τὸ πιθανότερο εἶναι, καθὼς πιστεύει ὁ Γρηγόριος Νύσσης, ὅτι ἀφετηρία στὴ χριστολογικὴ τοῦ διδασκαλία εἶναι χωρίο ἐπιστολῆς τοῦ Ἀποστόλου Παύλου (πρὸς Θεσσαλονικεῖς Α', ε' 23). Στὴ Σύνοδο ὁ Ἅγιος ἀνασκεύασε τὶς κακόδοξες θεωρίες τοῦ Ἀπολλιναρίου. Ἐπίσης, ἡ Σύνοδος τοῦ ἀνέθεσε ἀποστολὴ γιὰ τὴν Ἐκκλησία τῆς Βαβυλωνίας καὶ μὲ τὴν εὐκαιρία αὐτὴ ἐπισκέφθηκε καὶ τοὺς Ἁγίους Τόπους.

Ὁ Θεὸς τὸν ἀξιώνει ἐπίσης, νὰ γίνει τὸ κυριότερο ὄργανο Τοῦ στὴ Β' Οἰκουμενικὴ σύνοδο, τὸ 381 μ.Χ. στὴν Κωνσταντινούπολη, καὶ κατατροπώνει στὴν κυριολεξία τοὺς πνευματομάχους τοῦ Μακεδονίου, μέ «... τὴ μάχαιρα ποὺ δίνει τὸ Πνεῦμα καὶ ἡ ὁποία εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ» (Πρὸς Ἔφεσίούς στ' 17). Στὶς συζητήσεις ἐκεῖνες, ὁ Γρηγόριος ὁ Νύσσης τόσο πολὺ εἶχε διακριθεῖ, ὥστε ὀνομάστηκε «Πατὴρ Πατέρων καὶ Νυσσαέων Φωστήρ». Ὁ δὲ Μέγας Θεοδόσιος τὸν ὀνόμασε στῦλο τῆς Ὀρθοδοξίας. Πέθανε εἰρηνικά, ἀφοῦ ἄφησε πολὺ ἀξιόλογα ἔργα: ἑρμηνευτικά, δογματικά, κατηχητικά, λόγους ἠθικούς, ἑορταστικούς, ἐγκωμιαστικούς, ἐπιταφίους καὶ ἕναν ἐπιμνημόσυνο στὸν ἀδελφό του Μέγα Βασίλειο.

 

Ἀπολυτίκιον 
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θεῖον γρήγορσιν, ἐνδεδειγμένος, στόμα σύντονον, τῆς εὐσέβειας, ἀνεδείχθης Ἱεράρχα Γρηγόριε τὴ γὰρ σοφία τῶν θείων δογμάτων σου, τῆς Ἐκκλησίας εὐφραίνεις τὸ πλήρωμα. Πάτερ ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν τὸ μέγα ἔλεος.