Ἄν βγάλουμε τόν Χριστό ἀπό τόν Σταυρό, παύει νά εἶναι Χριστός πού σώζει

Γέρων Ἐφραίμ Φιλοθεΐτης:

 

«Θά ἔλθουν τά χρόνια τῆς ἀθεΐας καί τῆς ὁμολογίας καί θά χρειασθῇ νά ὁμολογήσουμε τόν Χριστό ἐνώπιον ἀνθρώπων καί τυράννων καί μέ μαρτύριο ἀκόμη»

Μέσα στόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ ἔχουμε μία ἀνακεφαλαίωσι ὅλης τῆς διδασκαλίας τοῦ Εὐαγγελίου. Σταυρώθηκε ὁ Χριστός καί ὁ Σταυρός Τόν ὡδήγησε στήν Ἀνάστασι. Χριστός χωρίς Σταυρό δέν ἐννοεῖται.

Ἄν βγάλουμε τόν Χριστό ἀπό τόν Σταυρό, παύει νά εἶναι Χριστός, πού σώζει. Κι ἄν βγάλουμε ἀπό τήν ζωή τοῦ Χριστιανοῦ τήν ἐσταυρωμένη ζωή, πλέον ἔχουμε ἐκκοσμικευμένο Χριστιανισμό, ἀδύνατο νά μᾶς ἐξυψώση ἠθικά καί πνευματικά σέ σφαῖρες πνευματικές καί ἅγιες. Ὅποιος γνωρίση καλά αὐτό τό νόημα, αὐτό τό μήνυμα, ὅποιος τό πιστέψη καί τό ἀκολουθήση, γίνεται ἀληθινός, γνήσιος μαθητής καί δοῦλος τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Χριστός γιά μᾶς εἶναι τό ὑπόδειγμα τό τέλειο, τό ὁποῖο καλούμεθα νά ἀντιγράφουμε καί νά μιμούμεθα.

Ὁ Σταυρός τοῦ Κυρίου μας μᾶς φανερώνει τρεῖς μεγάλες ἀλήθειες. Πρῶτον ὅτι γιά νά τακτοποιηθῇ, γιά νά ἀποσβέση, τό πολύ βάρος τῆς ἁμαρτίας μας χρειάσθηκε νά κατέβη ἕνας Θεός σωματικά στήν γῆ, νά γίνη ἄνθρωπος καί νά σταυρωθῇ. Χρειάσθηκε νά χυθῇ τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ ἐπάνω στόν Σταυρό, γιά νά ξεπλυθῇ ὁ ρύπος τῆς ἁμαρτίας. Κι ἔτσι ἐμεῖς μπορέσαμε νά βροῦμε τόν δρόμο, πού ὁδηγεῖ στήν λύτρωσι, στήν σωτηρία, στήν ἀλήθεια καί στό φῶς.

Δεύτερον φανερώνει τήν ἄπειρη φιλανθρωπία, εὐσπλαχνία καί ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, πού ἄφησε τούς οὐρανούς καί κατέβηκε στήν γῆ, γιά νά σωθοῦμε ἐμεῖς οἱ ἔνοχοι, οἱ ἀχάριστοι, οἱ ἀγνώμονες ἄνθρωποι. Τρίτον φανερώνει τήν μεγάλη ἀξία τῆς ψυχῆς μας, τῆς εἰκόνος τοῦ Θεοῦ, τήν ὁποία ἐμεῖς εἴτε ἀπό ἄγνοια εἴτε ἀπό ἐπιπολαιότητα, τήν ἐγκαταλείπουμε γυμνή ἀπό εὐσέβεια καί ἀρετή, κατατραυματισμένη, ἐνῷ τό σῶμα, πού θά τό ἀφήσουμε ἐδῶ, τόσα κάνουμε, τόσο τό φροντίζουμε!

Ἡ ψυχή εἶναι τό πάν, διότι ἀπό αὐτήν ζῆ καί τό σῶμα. Ἐμεῖς ὅμως δέν τήν προσέχουμε, δέν τήν προσφέρουμε τροφή καθαρή καί ἀληθινή καί ἀρρωσταίνουμε ψυχικά ἀπό τήν ἁμαρτία, δηλητηριάζουμε τήν ζωή μας, στερούμεθα τήν Χάρι τοῦ Θεοῦ καί μᾶς βρίσκουν ἕνα σωρό δεινά, τά ὁποῖα εἶναι ἐπίτοκα τῆς ἀπό τοῦ Θεοῦ ἀπομακρύνσεως.

Ἄν προσέξουμε τό Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα, ἀκούσαμε τούς τρεῖς βασικούς ὅρους, πού προϋποθέτουν το νά εἶναι κάποιος μαθητής τοῦ Χριστοῦ. «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ καί ἀκολουθήτω μοί» (Λούκ. θ’, 23). Δυστυχῶς πάρα πολλοί χριστιανοί δέν ξέρουν τίποτα γιά τό Εὐαγγέλιο· γι’ αὐτό ἀκοῦνε μόνο τούς αἱρετικούς καί τούς χιλιαστάς. Κατά τά ἄλλα εἶναι ὀρθόδοξοι· κι ἄν τούς πῇς κάτι, σοῦ προβάλλουν το: «Ὅστις θέλει...». Βλέπετε, ὅτι κι ἀκόμη καί γιά τήν πρότασι αὐτή δέν ξέρουν τήν σημασία της σωστά καί ὁλοκληρωτικά.

Τό «Ὅστις θέλει...» ἰσχύει γι’ αὐτούς, πού σέ μεγάλη ἡλικία, προαιρετικά καί ἑκούσια ἀσπάσθηκαν τόν Χριστιανισμό. Ἐμεῖς ὅμως, πού κατά τήν βάπτισι μᾶς εἴπαμε· «Ἀποτάσσομαι τόν σατανᾶν καί συντάσσομαι τῷ Χριστῷ», εἴμαστε συντεταγμένοι ὑπό τήν σημαία τοῦ Σταυροῦ καί πλέον καλούμεθα νά σηκώνουμε καθ’ ἡμέραν τόν Σταυρό τοῦ Κυρίου. Καί Σταυρός τοῦ Κυρίου εἶναι οἱ θλίψεις, πού περνοῦμε μέ ὑπομονή, γιά νά εὐαρεστήσουμε σ’ Αὐτόν.

Ἡ νηστεία μας εἶναι ἕνας σταυρός, ἡ προσευχή μας εἶναι ἕνα ἐξαγιαστικός σταυρός, ἡ καταπολέμησις τῶν λογισμῶν εἶναι ἕνας σταυρός, ἡ ἐλεημοσύνη μας εἶναι ἕνας σταυρός. Μέ τήν βοήθεια ὅμως τοῦ Ἐσταυρωμένου γίνεται ἐλαφρύς ὁ σταυρός. Καί σιγά-σιγά γινόμεθα μέν κοινωνοί τῶν παθημάτων τοῦ Χριστοῦ στήν παροῦσα ζωή, ἀξιωνόμεθα δέ νά γίνουμε μέτοχοι καί τῆς Οὐρανίου Τοῦ δόξης.

Τό Εὐαγγέλιο ὅλη τήν Ἑβδομάδα ἔχει μπροστά μας τον Ἐσταυρωμένο, γιά νά μᾶς θυμίζη ὅτι ἐσταυρωμένη πρέπει νά εἶναι ἡ ζωή τοῦ πιστοῦ καί ὅτι ὁ χριστιανός πρέπει νά ἔχη τό θέλημα τοῦ Χριστοῦ σάν δικό του θέλημα· καί ὅτι δέν ἀρέσει στόν Χριστό, νά μή τό ἀσπάζεται, νά μή τό ἀκολουθῇ, ἀπό ὁπουδήποτε κι ἄν προέρχεται. Ἐμεῖς δυστυχῶς ἀποβάλαμε τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ ἀπό τήν ζωή μας καί τήν κάναμε εὔκολη, μέ ἀποτέλεσμα νά ἀποκτοῦμε ἄφθονα ὑλικά ἀγαθά, ὄχι ὅμως καί τήν γαλήνη τῆς συνειδήσεως, ἐφ’ ὅσον ὑπάρχει ἡ παράβασις τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ καί ἡ ἐνοχή.

Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ γιά μᾶς τούς χριστιανούς εἶναι καί σύμβολο ἀγάπης, γιατί ἐπάνω στόν Σταυρό μας ἔδειξε ὁ Χριστός τήν ἀγάπη, ὅταν προσευχήθηκε καί εἶπε γιά τούς σταυρωτές Του: «Ἄφες αὐτοῖς, οὐ γάρ οἴδασι τί ποιοῦσι» (Λούκ. κγ, 34). Αὐτός εἶναι ὁ Χριστός τῶν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν.

Ἀκόμη εἶναι καί σύμβολο θυσίας. Ἐνῷ ἐμεῖς εἴμαστε ἐχθροί τοῦ Χριστοῦ, Ἐκεῖνος τόσο πολύ ἀγάπησε τόν ἄνθρωπο, ὥστε θυσιάσθηκε, ἔπαθε καί σταυρώθηκε γιά μας, γιά νά μή πάθουμε ἐμεῖς, γιά νά μᾶς προσφερθῇ ἡ λύτρωσις.

Εἶναι ἐπίσης σύμβολο νίκης καί θριάμβου, ὅπλον ἀήττητον κατά τῶν δαιμόνων, τῶν λογισμῶν καί τῶν παθῶν· ἀρκεῖ νά χρησιμοποιεῖται σωστά, μέ πίστι, μέ ταπείνωσι, μέ ἀρετή. Καί τότε· «Φρίττει καί τρέμει μή φέρων καθοράν αὐτοῦ τήν δύναμιν» ὁ διάβολος καί οἱ δυνάμεις του.

Ὁ Τίμιος Σταυρός ἀσφαλίζει ὄχι μόνο ἐμᾶς τούς πιστούς, ἀλλά καί τούς ἀλλόπιστους, κατά πρόνοιαν τοῦ Θεοῦ. Κάποιος Ἑβραῖος βρέθηκε σέ ἕνα εἰδωλεῖο κι ἔμεινε ἐκεῖ νά περάσει τήν νύκτα. Ἐπειδή σκέφθηκε ὅτι στό χῶρο αὐτό κατοικοῦσαν τά δαιμόνια καί οἱ δαίμονες φοβοῦνται τόν Σταυρό, σταύρωσε τό προσκεφάλι του κι ἔπεσε νά κοιμηθῇ. Ἦλθαν τά δαιμόνια καί συζητοῦσαν μεταξύ τους τί κακά εἶχαν κάνει στόν κόσμο. Μόλις εἶδαν τόν Ἑβραῖο νά κοιμᾶται, σκέφθηκαν νά τόν πειράξουν. Ἔρχονταν κοντά νά τοῦ κάνουν κακό, ἀλλά δέν μποροῦσαν. Κι ἔλεγαν: «Εἶναι ἀκάθαρτο κουφάρι, ἀλλά εἶναι σφραγισμένο!» Ὁ Ἑβραῖος, πού τούς ἄκουσε, ἐπειδή γνώρισε τήν δύναμι τοῦ Σταυροῦ, ἔγινε χριστιανός πιστός καί κατόπιν μοναχός! Πόσο δύναμι ἔχει ὁ Τίμιος Σταυρός!

Στήν Φιλανδία ἔγινε τό ἑξῆς στίς ἡμέρες μας: Ἕνας καθηγητής τῆς Ἱστορίας ἔκανε μία διάλεξι ἐνώπιον πολλῶν ἐπισήμων. Πρίν ἀρχίσει, ἔκαμε μέ εὐκρινέστατο τρόπο τό σημεῖον τοῦ σταυροῦ. Ὅταν τελείωσε, ἕνας ἀπό τούς ἀκροατάς του τόν ἐρωτᾶ:

Ἀπό τύπο ἤ ἀπό ἐπίδειξι κάνατε τόν σταυρό σας;

Κι αὐτός ἀπαντᾶ:

Ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι, ὅταν ἀρχίζουμε κάποια ἐργασία κι ὅταν εἴμαστε μαζί μέ ἄλλους, κι ὅταν τρῶμε, κι ὅταν πίνουμε, κι ὅταν ταξιδεύουμε, κι ὅταν πᾶμε νά κοιμηθοῦμε, σταυρώνουμε τά μέλη μας μέ τό ὄργανο τῆς λυτρώσεως, τοῦ ἁγιασμοῦ καί τῆς σωτηρίας μας, τόν Τίμιο Σταυρό. Τό κάνουμε ἀπό καθῆκον, γιατί μ’ αὐτό ὁμολογοῦμε τήν πίστι μας καί ἐκζητοῦμε τό μέγα ἔλεος τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ. Σᾶς πληροφορῶ ὅτι καί στήν Νέα Ὑόρκη καί στήν Μόσχα καί σ’ αὐτά τα Τίρανα, ἄν ἔκανα διάλεξι, θά ἔκανα τό σημεῖον τοῦ Σταυροῦ.

 

Κι ἐμεῖς ντρεπόμαστε νά κάνουμε τόν σταυρό μας, ὅταν περνοῦμε ἀπό Ἐκκλησία ἤ στό τραπέζι ἤ καί μέ τόν τρόπο, πού τόν κάνουμε, ἐμπαίζουμε τόν Σταυρό. Μέ τόν τρόπο αὐτό δείχνουμε πόσο ρηχή σχέσι ἔχουμε μέ τά σύμβολα τῆς πίστεως μας.

Στήν Χίο τό 1821, ὅταν ὁ Τοῦρκος κυρίευσε τό νησί –τά χρόνια μαῦρα καί δύσκολα- εἴκοσι χιλιάδες κάτοικοι τοῦ νησιοῦ, οἱ περισσότεροι νέοι, βρίσκονται στό λιμάνι γιά σφαγή. Τούς λένε:

Πατῆστε τόν Σταυρό καί χαρίζεται ἡ ζωή σας!

Καί μ’ ἕνα στόμα ὅλοι μαζί φώναξαν:

Ζήτω ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ!

Ἔκαναν τόν Σταυρό τους καί ἐσφάγησαν ὅλοι. Αὐτή ἡ εἶναι ἡ πίστις τῶν χριστιανῶν. Κι ἐμεῖς δέν ἔχουμε τόν ἠρωϊσμό, μεταξύ τῶν χριστιανῶν νά ποῦμε, ποιοί εἴμαστε. Μπορεῖ αὐτά νά θεωροῦνται τύποι, ἀλλά φανερώνουν τήν οὐσία, ὅταν γίνωνται μέ εὐσέβεια καί μέ προσοχή.

Θά ἔλθουν τά χρόνια τῆς ἀθεΐας καί τῆς ὁμολογίας καί θά χρειασθῇ νά ὁμολογήσουμε τόν Χριστό ἐνώπιον ἀνθρώπων καί τυράννων καί μέ μαρτύριο ἀκόμη. Ἐπειδή δέν ἔχουμε προαίρεσι, μπορεῖ ὁ Θεός νά μᾶς δώση τή δύναμι τῆς ὁμολογίας καί γιά μιά στιγμή νά γίνουμε μάρτυρες, νά πάρουμε τό στεφάνι καί νά εἰσέλθουμε στήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.

 

Ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο: «Ἡ τέχνη τῆς σωτηρίας (Ὁμιλίαι) – Τόμος Β’» – Γέροντος Ἐφραίμ Φιλοθεΐτου, Ἔκδοσις Ἱερᾶς Μονῆς Φιλοθέου, Ἅγιον Ὅρος, 2015, σελ. 94-100