Κυριακὴ τῆς Πεντηκοστῆς

 

Του μακαριστού επισκόπου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτη

 

---

Μὲ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ, ἀγαπητοί μου, φθά­σαμε στὸ τέλος τῶν ἑορτῶν τοῦ Πεντηκοσταρίου. Πρώτη ἑορτὴ εἶνε ἡ ἀνάστασις τοῦ Κυρίου, τὴν ὁποία ἐξαίρει ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκ­κλησία. Καὶ σ᾽ αὐτὸ τὸ σημεῖο διαφέρουμε ἀπὸ τοὺς φράγκους, ποὺ ἑορτάζουν μεγαλοπρεπέστερα τὰ Χριστούγεννα· οἱ ὀρθόδοξοι στὴν Ἀνατολὴ ὡς βασιλί­δα τῶν ἑορτῶν ἔχουμε τὸ Πάσχα· σαράντα μέρες ἀ­κούγεται τὸ «Χριστὸς ἀνέστη». Μετὰ τὴν Ἀνάστασι εἶνε ἡ ἀ­νά­ληψις τοῦ Κυρίου, ποὺ ἑ­ωρτάσαμε πρὸ δέ­κα ἡμερῶν. Τί νόημα ἔχουν οἱ ἑορτὲς αὐτές; Ἡ Ἀνάστασις· ζῇ καὶ βασιλεύει ὁ Χριστός. Ἡ Ἀνάληψις· «ἄνω σχῶμεν τὰς καρδίας».

 

Καὶ σήμερα, ἀγαπητοί μου, ἔχουμε Πεντηκοστή, τὴ μεγάλη ἑορτὴ ποὺ εἶνε ἡ συμπλήρωσις τοῦ ἔργου τῆς θείας οἰκονομίας καὶ σημαίνει τὴν κάθοδο τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Ἂν πᾶτε στὸ Ἅγιο Ὄ­ρος, σὲ βυζαντινοὺς ναούς, θὰ δῆτε πῶς ζωγραφίζεται ἡ Πεντηκοστή.

Βυζαντινοὶ ἁγιογράφοι, ὄχι ὅπως οἱ σημερινοὶ ποὺ μοσχοπωλοῦν τὸ Χριστὸ ἀλλὰ τεχνῖ­τες ποὺ ζωγράφιζαν μὲ πίστι κι ἀνακάτευαν τὰ χρώματα μὲ τὰ δάκρυά τους καὶ νήστευ­αν γιὰ νὰ ζωγραφίζουν τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς Παναγίας, δημιούργησαν εἰκόνες θαυματουρ­γές. Ἀπὸ τὶς σημερινὲς εἰκόνες ἀμφιβάλλω ἂν μέσα σὲ δέκα χιλιάδες θὰ βρεθῇ μία ποὺ νά ᾽νε θαυματουργή. Ἡ κάθε εἰκόνα ἔ­χει βέβαια ἀφ᾿ ἑαυτῆς τὴν ἀξία της, ἀπὸ αὐτὸ ποὺ εἰκονίζει, ἀλλὰ ἄλλη χάρι ἔχει ὅταν προέρχεται καὶ ἀπὸ μάτι καὶ χέρι ἑνὸς ἁγιασμένου ζωγράφου.

Στὴ βυζαντινὴ λοιπὸν εἰκόνα τῆς Πεντηκο­στῆς θὰ δῆτε ὅτι στὸ κέντρο ζωγραφίζεται ἕνας προφήτης, ὁ προφήτης Ἰωήλ. Εἰκονίζεται νὰ κρατάῃ ἕ­να εἰλητάριο κ᾽ ἐπάνω σ᾽ αὐτὸ εἶνε γραμμένο τὸ ῥητὸ «Ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ πνεύ­ματός μου ἐπὶ πᾶ­σαν σάρκα…» (Ἰωὴλ 3,1-2).

Θέλω νὰ μιλήσω, ἀλλὰ διστάζω. Διότι τί ὠ­φελού­μεθα ἀπὸ τὶς ἑορτές; Τώρα γιὰ πολλοὺς ἑορτὴ ἴσον γλέντι, διασκέδασι, χορός… Δὲν λιγοστεύουμε τὶς ἁμαρτίες, ἀλλὰ τὶς αὐ­ξάνουμε. Ἐνῷ γιὰ τὴν Ἐκ­κλησία ἡ ἑορτὴ εἶνε χαρὰ καὶ εὐφροσύνη πνευματική, ἐμεῖς ἑορτάζουμε κατὰ τρόπο ἰουδαϊκὸ καὶ εἰδωλολατρι­κό. Σ᾽ ἐμᾶς ἁρμόζει ἡ φρικτὴ ἐκείνη προφητεία τοῦ Θεοῦ ποὺ λέει «Τὰς ἑορτὰς ὑμῶν μισεῖ ἡ ψυχή μου» (Ἠσ. 1,14).

Διστάζω ἀκόμη, διότι ἡ Πεντηκοστὴ εἶνε ἑ­ορτὴ ποὺ δίδει στὸν ἱεροκήρυκα τὸ δυσκολώτερο ἀπὸ ὅλα τὰ θέματα. Τί εἴμαστε ἐμεῖς; Ὕλη, σκουλήκια, ἀκάθαρτα ζῷα· ταπεινοί, ἁ­μαρτωλοί, «ἀκάθαρτα χείλη ἔχοντες, ἐν μέ­σῳ λαοῦ ἀκάθαρτα χείλη ἔχοντος» (Ἠσ. 6,5). Πῶς νὰ λαλήσουμε σήμερα περὶ Πνεύματος ἁγίου, σὲ μία ἐποχὴ ποὺ συγκλονίζεται ἀπὸ τὰ ἀθεϊστικὰ κηρύγματα, τὶς αἱρέσεις καὶ τὴν ἐν γένει διαφθορά;

Θά ᾽πρεπε στὴ θέσι μου νὰ εἶνε ἕνας ἀπὸ τοὺς ἁγίους πατέρας, τὰ ἄυλα ἐκεῖνα πνεύματα ποὺ δὲν εἶχαν οὔτε μόριο σαρκικότητος καὶ ποὺ ὅταν προσεύχονταν δὲν πατοῦσαν τὴ γῆ. Καὶ θά ᾿πρεπε κ᾽ ἐσεῖς οἱ ἀκροαταί μου νὰ εἶστε ἐξαγνισμένοι, ὥστε τὰ πνεύματά μας νὰ συντονισθοῦν καὶ νὰ ὑψωθοῦμε ὅπως οἱ ἅγιοι ἀπόστολοι στὸ ὑπερῷο, γιὰ νὰ ἔλθῃ καὶ σ᾽ ἐμᾶς Πνεῦμα ἅγιο.

Ἰδού γιατί διστάζω νὰ μιλήσω. Ἀλλὰ ἕνα ῥητὸ ἀπὸ τὶς σημερινὲς εὐχὲς τοῦ ἑσπερινοῦ τῆς γονυκλισίας μὲ κάνει νὰ παραμερίσω τοὺς δισταγμούς. Πιστέψτε με, δὲν θὰ ἄνοιγα τὸ θέμα αὐτό, ἐὰν δὲν μὲ ἐνθάρρυναν τὰ λόγια ἐκεῖνα· «…Ἰδού γὰρ φόβῳ παρίσταμαί σοι, εἰς τὸ πέλαγος τοῦ ἐλέους σου τὴν ἀπόγνωσιν ἀ­πορρίψας τῆς ψυχῆς μου». Στέκω, λέει, μὲ φόβο μπροστά σου, Κύριε, ἐγὼ ὁ ἁμαρτωλὸς καὶ ῥίχνω τὴν ἀπόγνωσι τῆς ψυχῆς μου στὸ πέλαγος τοῦ ἐλέους σου (3η εὐχή).

Ρίχνω λοιπὸν κ᾽ ἐγὼ τὸν ἑαυτό μου στὸ ἄ­πειρο ἔλεος τοῦ Θεοῦ καὶ ἐπικαλούμενος τὴ χάρι τοῦ ἁγίου Πνεύματος τολμῶ νὰ ψελλίσω λίγες λέξεις. Ἢ μᾶλλον δὲν θὰ μιλήσω ἐγώ· θὰ γίνω ἕνα μικρόφωνο γιὰ ν᾽ ἀκούσετε τὶς γνῶμες τῶν πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας.

Πεντηκοστή! «Ἐκχεῶ ἀπὸ τοῦ πνεύματός μου ἐπὶ πᾶσαν σάρκα…». Ἡ ἔκχυσις τῆς χάρι­τος τοῦ ἁγίου Πνεύματος, ἀγαπητοί μου, στὴν ἁγία Γραφὴ καὶ στοὺς πατέρες τῆς Ἐκκλησίας χαρακτηρίζεται μὲ πολλὰ ὀνόματα. Ἀπ᾿ ὅλα αὐτὰ παίρνω ἕνα μόνο, τὸ ὄνομα «δωρεά». Γιατί λέγεται ἔτσι; Διότι εἶνε τὸ ἀποκορύφωμα ὅλων ὅσων ὁ Θεὸς χάρισε καὶ χαρίζει.

Ἡ χάρις τοῦ ἁγίου Πνεύματος δὲν εἶνε τὸ μόνο ἀγαθὸ ποὺ ἔλαβε ἡ ἀνθρωπότης ἀπὸ τὸ Θεό. «Ἐν αὐτῷ ζῶμεν καὶ κινούμεθα καὶ ἐσμέν», εἶπε ὁ ἀπόστολος Παῦλος (Πράξ. 17,28), ἐπαναλαμβάνοντας φράσι ἀρχαιοτέρου ποιητοῦ (τοῦ Ἀ­ράτου). Κολυμποῦμε μέσα στὸ πέλαγος τῶν ἐνεργειῶν καὶ δωρεῶν τοῦ Θεοῦ. Τί ὑπάρχει ποὺ νὰ μὴ τὸ ἔχουμε ὡς δωρεὰ ἀπὸ τὸ Θεό!

Ἀφήνω τὰ δῶρα ἀπὸ τὴ γῆ καὶ τὴ θάλασσα· ὑπενθυμίζω τὶς σπουδαιότερες τακτικὲς δωρεὲς ποὺ ἔρχονται ἀπὸ ψηλά, ἀπ᾽ τὸν οὐρανό.

Πρῶτον τὸ φῶς, τὶς ἀναρίθμητες αὐτὲς ἀ­κτῖνες τοῦ ἥλιου, ποὺ φτάνουν ἀφοῦ μὲ ἰλιγγιώδη ταχύτητα διανύσουν ἀσύλληπτη ἀπόστασι. Ὅπως εἶπε κάποιος ἅγιος, κάθε ἀκτίνα ποὺ πέφτει πάνω στὸ λουλούδι, στὸ παιδί, στὸ γέροντα, στὸ ζητιάνο, στὸν κατάδικο, στὸ μέτωπο κάθε ἀνθρώπου, τί εἶνε· ἕνας ἀ­σπασμὸς τοῦ οὐρανίου Πατρός. Τὴν ὥρα ποὺ αἰ­σθάνεσαι τὴν ἀκτῖνα νὰ σὲ φωτίζῃ καὶ νὰ σὲ θερμαίνῃ, εἶνε σὰ νὰ σοῦ λέῃ ὁ Θεός· ἄνθρωπε, σὲ ἀγαπῶ. Τί πληρώνουμε γιὰ τόσα ἑκατομ­μύρια κιλοβὰτ ἡλιακῆς ἐνεργείας; Κι ἀντὶ εὐ­χαριστῶ, ἀντὶ «Δόξα σοι τῷ δείξαντι τὸ φῶς» (δοξολ.), ὁ Θεὸς εἰσπράττει βλασφημίες! Καὶ ὅμως ἐξακολουθεῖ νὰ στέλνῃ τὸ φῶς του «ἐπὶ τοὺς ἀχαρίστους καὶ πονηρούς» (Λουκ. 6,35).

Ἔπειτα τὸ νερό, τὴ βροχούλα ποὺ φέρνουν τὰ σύννεφα καὶ πέφτει στὸ χῶμα καὶ κάνει νὰ φυτρώνουν ὅλα ἐκεῖνα ποὺ μᾶς τρέφουν. Κάθε σταγόνα εἶνε χρυσάφι. Τί πληρώνουμε καὶ τί εἰσπράττει ὁ Θεὸς γι᾽ αὐτὸ τὸ νεράκι; Ἡ ὄρ­νιθα, ὅταν πίνῃ μιὰ σταλαγματιὰ νερό, ὑψώνει τὸ κεφάλι πρὸς τὸν οὐρανό, σὰ νὰ λέῃ «Σ᾽ εὐχαριστῶ, Κύριε».

Ἀλλὰ καὶ τὸν ἀέρα. Ὅπως τὸ ψάρι κολυμ­πάει στὸ νερὸ καὶ δὲ μπορεῖ νὰ ζήσῃ ἔξω ἀπ᾽ αὐτό, ἔτσι καὶ ὁ ἄνθρωπος ζῇ μέσα στὸν ὠκεανὸ τοῦ ἀέρα. Καὶ μόνο ἡ γῆ ἔχει ἀτμοσφαιρι­κὸ ἀέρα· ἂν βγοῦμε ἀπ᾽ τὴν ἀτμόσφαιρα, παθαίνουμε ἀσφυξία. Γι᾽ αὐτὸ οἱ ἀστροναῦ­τες ἐφοδιάζονται μὲ φιάλες ὀξυγόνου. Γιά σκεφθῆτε ἂν τὸ ὀξυγόνο τὸ πουλοῦσαν οἱ φαρ­μακοποιοί· μόνο λίγοι πλούσιοι θὰ ζοῦσαν. Καὶ γι᾽ αὐτὸ ὅμως πάλι ἀχαριστία καὶ ἀγνωμο­σύνη εἰσπράττει ὁ καλὸς Θεός.

Ἐκτὸς ὅμως ἀπὸ τὶς τακτικὲς δωρεὲς τοῦ Θεοῦ ὑπάρχουν καὶ ἔκτακτες δωρεές, ὅπως ἦταν π.χ. στὴν παλαιὰ διαθήκη τὸ μάννα, ἡ γλυκυτάτη ἐκείνη τροφή, ποὺ ἔπαιρνε στὸ στόμα τῶν Ἑβραίων ὅποια γεῦσι ἐπιθυμοῦ­σαν, γινόταν ὅ,τι ἤθελαν. Καὶ ὅμως οἱ ἀγνώμονες ἐπότισαν τὸν Υἱὸν τῆς Παρθένου «ἀντὶ τοῦ μάννα χολήν» (Μ. Παρ. ὄρθρ., ἀντίφ. ιβ΄). Αὐτὸς εἶνε ὁ ἄνθρωπος.

Ἀκούσατε, ἀγαπητοί μου, ἕως ἐδῶ ὅλες αὐ­τὲς τὶς δω­ρεὲς μὲ ἐνδιαφέρον. Σᾶς εἶπα πρά­γματα κατανοητὰ καὶ ἁπτά, πρά­γματα ποὺ τὰ ξέρουμε καὶ τὰ ζοῦμε, ἀφοῦ ἡ ζωή μας εἶνε συν­υφα­σμένη μ᾽ αὐτά.

Ἀλλ᾽ ὁ ἄνθρωπος δὲν περιορίζεται ἕως ἐ­δῶ, στὴ φυσικὴ μόνο σφαῖ­ρα, στὴ ζωὴ τοῦ σώ­ματος. Δὲν εἶνε σῶμα μόνο· εἶνε καὶ πνεῦμα, καὶ κυρίως πνεῦμα. Ἔ­χει λοιπὸν καὶ ἄλλη ζωή, ζῇ καὶ στὴ σφαῖρα τοῦ πνεύματος. Καὶ ἐκεῖ, στὴ σφαῖρα τοῦ πνεύματος, ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ ἄλ­λου εἴδους ἐφόδια. Πῶς νὰ σᾶς δώσω νὰ τὸ καταλάβετε; Ζητῶ τὴ χάρι καὶ τὴ δύ­ναμι τοῦ Θεοῦ.

Παραπάνω ἀπὸ ὅλες τὶς ὑ­λικὲς δωρεές, ποὺ τὶς αἰσθανόμεθα ὅλοι γιατὶ ἀπὸ αὐ­τὲς ζοῦμε καὶ ἐξαρτώμεθα, εἶνε μία ἄλλη, μεγάλη, ὑψίστη δωρεά. Ὅλες αὐτὲς οἱ δωρεές, τα­κτικὲς καὶ ἔκτακτες, εἶνε μικρές. Ἡ μεγάλη δωρεὰ εἶνε ἡ σημερινή, εἶνε τὸ Πνεῦμα ἅγιο· «…λήψεσθε τὴν δωρεὰν τοῦ ἁγίου Πνεύματος» (Πράξ. 2,38). Σπουδαῖα καὶ ἀναγκαῖα γιὰ τὴ ζωή μας τὸ φῶς, τὸ νερό, ὁ ἀέρας· ἀλλ᾽ αὐτὰ εἶνε ἁπλῶς εἰκόνες καὶ σύμβολα τῆς μεγάλης αὐ­τῆς δωρεᾶς ποὺ λέγεται Πνεῦμα ἅγιον.

Ἦρθε τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο! Ὁ Θεὸς πραγματοποιεῖ τὶς ὑποσχέσεις του. Ἦταν προφητευμένο ἀπὸ τὴν παλαιὰ διαθήκη διὰ τοῦ προφή­του Ἰωήλ. Ἦταν ὑπόσχεσι τοῦ Χριστοῦ στοὺς μαθητάς του προτοῦ ν᾽ ἀναληφθῇ στοὺς οὐ­ρανούς. Ἦταν ἡ ὁλοκλήρωσι τοῦ ἔργου τῆς θείας οἰκονομίας, τοῦ μεγαλειώδους ἔργου τοῦ Θεοῦ γιὰ τὴ σωτηρία καὶ δόξα τοῦ πεπτωκότος ἀνθρώπου. Χωρὶς τὴν δωρεὰ τοῦ ἁγίου Πνεύματος τὸ ἔργο τῆς θείας οἰκονομίας θὰ ἦταν ἀτελὲς καὶ ἀνολοκλήρωτο. Σήμερα τὸ ἔργο τοῦτο ὡλοκληρώθηκε. Δόξα τῷ Πατρὶ καὶ τῷ Υἱῷ καὶ τῷ ἁγίῳ Πνεύματι!

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
Πεντηκοστάριο

 

Κυριακή τῆς Πεντηκοστῆς 

 Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ὁ χῶρος τῆς γνησίας ἐμπειρίας 

τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ

† Ἀρχιμανδρίτου π. Γεωργίου Καψάνη

 

  Ἐκκλησία τῆς Πεντηκοστῆς εἶναι ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας. Καὶ γιατί εἶναι αὐτή; Διότι εἶναι ἡ Ἐκκλησία τῆς σαρκώσεως καὶ ἐνανθρωπήσεως τοῦ Χριστοῦ, τοῦ σταυρικοῦ Του θανάτου, τῆς Ἀναστάσεώς Του καὶ τῆς Πεντηκοστῆς. Ὅταν ἀπὸ τὸ ὅλο ἔργο τοῦ Χριστοῦ ἀπομονώσουμε ἕνα μόνο σημεῖο, τὸ ὑπερτονίσουμε καὶ λανθασμένα τὸ ἐξηγήσουμε, αὐτὸ γίνεται μονομέρεια καὶ αἵρεσις.

  Μόνο ἡ Ἐκκλησία ποὺ δέχεται καὶ βιώνει ὅλο τὸ ἔργο τοῦ Χριστοῦ, συμπεριλαμβανομένης τῆς Πεντηκοστῆς, εἶναι ἡ ἀληθινὴ Ἐκκλησία τῆς Πεντηκοστῆς. Χωρὶς Σταυρὸ γίνεται Ἀνάστασις; Χωρὶς νὰ σταυρωθῇ ὁ ἄνθρωπος μὲ τὴν νηστεία, τὴν προσευχή, τὴν μετάνοια, τὴν ταπείνωσι, τὴν ἄσκησι, μπορεῖ νὰ ἰδῆ τὸν Θεό; Προηγεῖται ὁ Σταυρὸς στὴν ζωὴ τοῦ Χριστοῦ καὶ τοῦ χριστιανοῦ, καὶ ἕπεται ἡ Ἀνάστασις καὶ ἡ Πεντηκοστή. Ἐνῶ αὐτοὶ θέλουν Ἀνάστασι καὶ χαρίσματα πνευματικά, χωρὶς νὰ σταυρώσουν τὸν ἑαυτὸ τοὺς διὰ τῆς μετανοίας, τῆς ἀσκήσεως, τῆς νηστείας, τῆς ὑπακοῆς στὴν Ἐκκλησία. Καὶ γι᾿ αὐτὸ δὲν ἀποτελοῦν αὐτοὶ τὴν Ἐκκλησία τῆς Πεντηκοστῆς.

  Σὲ κάθε θεία Λειτουργία στὴν Ἐκκλησία μας ἔχουμε Πεντηκοστή. Πῶς ὁ ἄρτος καὶ ὁ οἶνος γίνονται Σῶμα καὶ Αἷμα Χριστοῦ; Δὲν γίνονται μὲ τὴν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος; Νὰ ἡ Πεντηκοστή! Κάθε Ἁγία Τράπεζα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἶναι καὶ ὑπερῶον τῆς Πεντηκοστῆς. Σὲ κάθε Βάπτισμα Πεντηκοστὴ ἔχουμε. Μὲ τὴν χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὁ ἄνθρωπος γίνεται χριστιανὸς καὶ ἐνσωματώνεται στὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Κάθε χειροτονία διακόνου, ἱερέως καὶ μάλιστα ἀρχιερέως εἶναι μία νέα Πεντηκοστή. Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα κατεβαίνει καὶ κάνει ἕνα ἄνθρωπο λειτουργὸ τοῦ Θεοῦ.

  Κάθε ἐξομολόγησις ἑνὸς χριστιανοῦ εἶναι πάλι Πεντηκοστή. Τὴν ὥρα ποὺ ὁ χριστιανὸς γονατίζει στὸν Πνευματικό του μὲ ταπείνωσι καὶ λέγει τὶς ἁμαρτίες του μὲ μετάνοια καὶ ὁ Πνευματικὸς τοῦ διαβάζει τὴν συγχωρητικὴ εὐχή, συγχωρεῖται διὰ τῆς χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

  Κάθε σύναξις καὶ κάθε μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας εἶναι συνέχεια τῆς Πεντηκοστῆς, διότι τελοῦνται μὲ τὴν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Γι᾿ αὐτὸ ὅλες σχεδὸν οἱ πράξεις, οἱ προσευχὲς καὶ τὰ μυστήρια της Ἐκκλησίας ἀρχίζουν μὲ τὴν προσευχή: «Βασιλεῦ Οὐράνιε, Παράκλητε, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας… ἐλθὲ καὶ σκήνωσον ἐν ἡμῖν…». Ζητοῦμε νὰ ἔλθῃ ὁ Παράκλητος, ὁ Παρηγορητής, τὸ Ἅγιον Πνεῦμα. Καὶ ἔρχεται. Ὅπου συνάγεται ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία, ἡ ἀληθινὴ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, ἐκεῖ ἐπιφοιτᾶ καὶ ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

  Κάθε Ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι ἕνας ἄνθρωπος πνευματεμφόρος, γεμάτος ἀπὸ τὰ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἄνθρωπος τῆς Πεντηκοστῆς.

  Τὸ αἴτημα τῆς Κυριακῆς προσευχῆς: «ἐλθέτω ἡ Βασιλεία σου» σημαίνει: «ἐλθέτω ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Σου Πνεύματος». Ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἄρα καὶ μὲ τὸ «Πάτερ ἡμῶν» ζητοῦμε τὸ Ἅγιον Πνεῦμα.

Ἡ προσευχὴ «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησόν με τὸν ἁμαρτωλόν» καὶ αὐτὴ γίνεται μὲ τὴν χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Διότι, ὅπως λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, «οὐδεὶς δύναται εἰπεῖν Κύριον Ἰησοῦν, εἶ μὴ ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ» (Α Κορ. ιβ´ 3). Κανεὶς δὲν ἠμπορεῖ νὰ εἰπῇ τὸν Ἰησοῦ Κύριο, παρὰ μόνον μὲ τὴν χάρι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

  Νὰ λοιπόν, ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας ζῆ διαρκῶς τὴν Πεντηκοστή.

  Ἔχουμε, ἀδελφοί μου, τὴν εὐλογία μέσα στὴν ἁγία μας Ἐκκλησία νὰ ἔχουμε τὴν χάρι τοῦ Θεοῦ. Ἔχουμε τὴν δυνατότητα νὰ οἰκειωθοῦμε καὶ νὰ λάβουμε ἐμπειρία τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ, νὰ ἑνωθοῦμε μὲ τὸν Θεό. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας εἶναι δοκιμασμένος καὶ ἀσφαλὴς δρόμος σωτηρίας. Εἶναι ἡ Ἐκκλησία τῶν Προφητῶν, τῶν Ἀποστόλων, τῶν Πατέρων, τῶν Μαρτύρων, τῶν Ἁγίων, μέχρι καὶ τῶν τελευταίων χρονικῶς Ἁγίων, ὅπως τοῦ ἁγίου καὶ θαυματουργοῦ Νεκταρίου. Εἶναι ἡ Ἐκκλησία ποὺ κρατᾶ τὴν διδασκαλία τοῦ Εὐαγγελίου ἀνόθευτη ἐδῶ καὶ δυὸ χιλιάδες περίπου χρόνια, ἂν καὶ φοβεροὶ αἱρετικοὶ τὴν ἐπολέμησαν.

Θυμηθῆτε πόσοι αἱρετικοὶ ἐπολέμησαν τὴν Ἐκκλησία μας διὰ μέσου τῶν αἰώνων. Καὶ ὄχι ἐχθροί, σὰν τοὺς Πεντηκοστιανούς. Αὐτοκράτορες μὲ στρατιές, μὲ κοσμικὲς δυνάμεις. Δὲν μπόρεσαν ὅμως νὰ γκρεμίσουν τὴν Ἐκκλησία. Οὔτε ἡ εἰκονομαχία, ποὺ διήρκεσε ἑκατὸν τριάντα χρόνια, μπόρεσε νὰ γκρεμίσῃ τὴν Ὀρθοδοξία. Χιλιάδες οἱ μάρτυρες τῆς Ἐκκλησίας· καὶ ὅμως ἡ Ἐκκλησία οὐδέποτε νικήθηκε, ἔστω καὶ ἂν φαίνεται ὅτι καταβάλλεται. Καὶ μάλιστα ὅσο πολεμεῖται, τόσο δυναμώνει καὶ λαμπρύνεται.

Μέσα στὴν Ἐκκλησία μας λοιπὸν ὑπάρχει ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.        Στὴν Ἐκκλησία μας ὑπάρχουν Ἅγιοι μέχρι σήμερα. Πολλῶν Ἁγίων τὰ σώματα διατηροῦνται ἄθικτα, μυροβλύζουν, εὐωδιάζουν, θαυματουργοῦν. Ποῦ ἀλλοῦ γίνεται αὐτό; Σὲ ποιὰ αἵρεσι καὶ σὲ ποιὰ «ἐκκλησία» βγάζουν τοὺς ἄλλους ἀπὸ τὸν τάφο καὶ εὐωδιάζουν; Θὰ ἔχετε ἀκούσει ἴσως ὅτι τὰ ὀστεοφυλάκια στὸ Ἅγιον Ὄρoς εὐωδιάζουν, διότι μεταξὺ τῶν ὀστῶν τῶν πατέρων ὑπάρχουν ὀστὰ ἁγίων μοναχῶν. Αὐτὰ συμβαίνουν λόγω τῆς παρουσίας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Ἐπὶ πλέον μόνο ὁ ἁγιασμὸς τῶν Ὀρθοδόξων διατηρεῖται ἄθικτος. Ὅσοι ἔχετε ἁγιασμὸ στὸ σπίτι σας, γνωρίζετε ὅτι ὅσο χρόνο καὶ νὰ μείνῃ, οὐδέποτε χαλᾶ.

* * *

  Αὐτὴ εἶναι ἡ πίστις μας, ἡ ἀληθινὴ καὶ ὀρθόδοξος!

  Γιατί νὰ ἀφήσουμε αὐτὴν τὴν πίστι καὶ νὰ ἀκολουθήσομε κάποιους ἀμερικανοὺς νεοφανεῖς «σωτῆρας», οἱ ὁποῖοι νομίζουν ὅτι ἀπὸ αὐτοὺς ἀρχίζει ἡ Ἐκκλησία; Γιὰ σκεφθῆτε τί δαιμονικὴ ἔπαρσι ποὺ ἔχουν! Ἡ Ἐκκλησία ὑπάρχει δυὸ χιλιάδες χρόνια, καὶ αὐτοὶ λέγουν ὅτι ἀπ᾿ αὐτούς, τοὺς Πεντηκοστιανοὺς καὶ λοιποὺς αἱρετικούς, ἀρχίζει ἡ γνησία πίστις.

Καὶ ἂν γιὰ τοὺς ἄλλους λαοὺς ὑπάρχει κάποιο ἐλαφρυντικὸ νὰ ἀκολουθοῦν τὶς αἱρέσεις, γιὰ μᾶς τοὺς Ὀρθοδόξους Ἕλληνες, ποὺ ἔχουμε τέτοια Παράδοσι, τόσους Ἁγίους, τόσα μοναστήρια, τόσα ἅγια λείψανα, τόσες θαυματουργὲς εἰκόνες, τόσους ἁγίους Μάρτυρας καὶ Πατέρας, ὑπάρχει ἐλαφρυντικὸ καὶ δικαιολογία;

Ἡ ἀποχώρησίς μας ἀπὸ τὴν Ὀρθοδοξία εἶναι φοβερὴ καὶ ἀσυγχώρητη ἀποστασία ἀπὸ τὸν Θεὸ τῶν Πατέρων μας.

Ὁ διάβολος προσπαθεῖ μὲ τὶς αἱρέσεις νὰ συντρίψῃ τὴν Ἐκκλησία. Ἀλλὰ τελικὰ αὐτὸ ἀποβαίνει εἰς βάρος του. Νομίζει ὅτι θὰ κάνη κακὸ στὸν Χριστό, στὴν Ἐκκλησία καὶ στοὺς χριστιανούς, ὅταν τοὺς πολεμᾶ, ἀλλὰ στὸ τέλος συντρίβεται. Ὁ ἅγιος Θεός, ἀπὸ τὸν πόλεμο ποὺ κάνει ὁ διάβολος κατὰ τῆς Ἐκκλησίας, βγάζει καλό. Οἱ Ὀρθόδοξοι στερεώνονται στὴν πίστι, ἀναδεικνύονται νέοι μάρτυρες καὶ ὁμολογηταί, μεγάλοι θεολόγοι καὶ ὑπερασπισταὶ τῆς ὀρθοδόξου πίστεως.

  Ὅταν τὸν 14ο αἰώνα ὁ δυτικὸς μοναχὸς Βαρλαὰμ πολέμησε τὴν ὀρθόδοξο διδασκαλία περὶ θείων ἐνεργειῶν καὶ ἀκτίστου Φωτός, ὅπως τὴν ἐβίωναν στὸ Ἅγιον Ὄρος, ὁ Θεὸς ἀνέδειξε τὸν ἁγιορείτη ἱερομόναχο Γρηγόριο τὸν Παλαμᾶ σὲ μεγάλο Θεολόγο καὶ διδάσκαλο τῆς ὀρθοδόξου πίστεως. Ἔτσι καὶ τώρα, ἐὰν δὲν ὑπῆρχε ἡ αἵρεσις τῶν Πεντηκοστιανῶν, δὲν θὰ συναγόμεθα ὅλοι ἐδῶ. Δὲν θὰ ἐμβαθύναμε περισσότερο στὴν πίστι μας. Δὲν θὰ ἐκάναμε τὴν ὁμολογία τῆς πίστεώς μας. Νὰ λοιπὸν ὅτι τελικὰ εἰς βάρος τῶν αἱρέσεων καὶ τοῦ διαβόλου ἀποβαίνει αὐτό, τὸ ὁποῖο ἐπιχειροῦν νὰ κάνουν κατὰ τῆς Ἐκκλησίας. Λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «Δεῖ γὰρ καὶ αἱρέσεις ἐν ὑμῖν εἶναι, ἵνα οἱ δόκιμοι φανεροὶ γένωνται ἐν ὑμῖν» (Α´ Κορ. ια´ 19). Πρέπει, λέγει, νὰ ὑπάρχουν καὶ αἱρέσεις, γιὰ νὰ φαίνωνται οἱ στερεοὶ στὴν πίστι. Τώρα λοιπὸν ποὺ ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία πολεμεῖται ἀπὸ τὸν ἀθεϊσμό, τὴν σαρκολατρεία, τὶς αἱρέσεις μέσῳ ραδιοφώνων, τηλεοράσεων, ἐφημερίδων καὶ ἄλλων μέσων, τώρα εἶναι ἡ ὥρα ποὺ θὰ φανοῦν οἱ πιστοὶ καὶ ἀληθινοὶ ὀρθόδοξοι χριστιανοὶ καὶ ἀγωνισταὶ καὶ ὁμολογηταὶ τῆς ὀρθοδόξου πίστεως.

  Σ᾿ αὐτὲς τὶς πολὺ κρίσιμες ὧρες, ὅποιος ὀρθόδοξος χριστιανὸς κρατήσει τὴν ὀρθόδοξο πίστι του στὸν Χριστό, θὰ λάβη πολλὴ εὐλογία καὶ πολὺ μισθὸ ἀπὸ τὸν ἅγιο Θεό. Καὶ τοῦτο διότι σ᾿ αὐτὴν τὴν πονηρὴ καὶ διεστραμμένη ἐποχὴ δὲν παρασύρθηκε ἀπὸ τὴν σύγχρονη εἰδωλολατρία, ἀπὸ τοὺς συγχρόνους ψευδοθεούς, δὲν ἔκλινε γόνυ σ᾿ αὐτούς, ἀλλὰ ἔμεινε σταθερὸς καὶ ἀμετακίνητος στὴν ἁγία μας ὀρθόδοξο πίστι.

Μακάρι λοιπὸν κανεὶς ὀρθόδοξος Ἕλληνας νὰ μὴ φανῇ προδότης, Ἰούδας καὶ ἀποστάτης τῆς ἁγίας μας ὀρθοδόξου πίστεως. Ἀλλὰ καὶ ὅσοι συνεργείᾳ τοῦ πονηροῦ παρασύρθηκαν ἐξ ἀγνοίας στὶς πλάνες καὶ τὶς αἱρέσεις, νὰ φωτισθοῦν ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ νὰ ἐπιστρέψουν στὴν ἁγία μας ὀρθόδοξο πίστι, γιὰ νὰ ἔχουν ἐλπίδα σωτηρίας.

Μπορεῖ νὰ εἴμεθα ἁμαρτωλοὶ ὅλοι, ἀλλὰ ὅταν εἴμεθα μέσα στὴν ἁγία μας ὀρθόδοξο Ἐκκλησία, ἔχουμε ἐλπίδα σωτηρίας. Ἐνῶ ἀντιθέτως, καὶ «δίκαιοι» νὰ εἴμεθα, ἐκτὸς Ἐκκλησίας δὲν ἔχουμε ἐλπίδα σωτηρίας. Μέσα στὴν Ἐκκλησία ὅλοι μας εἴμεθα, θὰ μετανοήσουμε, θὰ ἐξομολογηθοῦμε, θὰ συγχωρεθοῦμε καὶ ὁ Θεὸς θὰ μᾶς ἐλεήση. Ἐκτὸς Ἐκκλησίας ποιὸς θὰ μᾶς σώσῃ; Ποιὸ Ἅγιο Πνεῦμα θὰ συγχωρήση τὶς ἁμαρτίες μας καὶ ποιὰ Ἐκκλησία θὰ πρεσβεύη μετὰ τὸν θάνατό μας γιὰ τὶς ψυχές μας; Ὅποιος λοιπὸν Ὀρθόδοξος πεθαίνει ὡς ὀρθόδοξος, νὰ ξέρῃ ὅτι ἔχει ἐλπίδα σωτηρίας. Ἐνῶ ὅποιος βγῇ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία, ἔστω καὶ ἂν νομίζῃ ὅτι ἔχει καλὰ ἔργα, δὲν ἔχει ἐλπίδα σωτηρίας.

Γι᾿ αὐτό, ἀδελφοί, ἂς μείνουμε στὴν Ὀρθόδοξο Ἐκκλησία μας πιστοὶ καὶ ἀμετακίνητοι μὲ ἕνα ἅγιο πεῖσμα μέχρι τέλους γιὰ νὰ ἔχουμε ὅλοι ἐμεῖς, μὲ τὴν χάρι τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν εὐλογία τῆς Παναγίας μας, ἐλπίδα σωτηρίας.

(Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία τοῦ ἀειμνήστου Κυθηρίου Καθηγουμένου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Ὁσίου Γρηγορίου Ἁγίου Ὄρους, Ἀρχιμ. Γεωργίου Καψάνη, στὸ Στρατώνι Χαλκιδικῆς τὴν 14η/27η Ἰανουαρίου 1989, κατόπιν προσκλήσεως τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καὶ Ἀρδαμερίου κ. κ. Νικοδήμου).

 

 

Λόγος περὶ τῆς Ἁγίας Πεντηκοστῆς

 

Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ 

«Ὅταν συμπληρωνόταν ἡ πεντηκοστὴ ἡμέρα μετὰ τὴν Ἀνάσταση, τῆς ὁποίας ἔφθασε τώρα ἡ μνήμη, ἐνῷ ὅλοι οἱ μαθητὲς ἦσαν συγκεντρωμένοι μαζὶ καὶ εὑρίσκονταν ὁμόψυχοι στὸ ὑπερῷο (οἶκος) ἐκείνου τοῦ ἱεροῦ, ἀλλὰ καὶ στὸ προσωπικό του ὑπερῷο, στὸ νοῦ του, συναγμένος ὁ καθένας τους (διότι ἦσαν σὲ ἡσυχία καὶ ἀφιερωμένοι στὴ δέηση καὶ στοὺς ὕμνους πρὸς τὸ Θεό), ξαφνικά, λέγει ὁ εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς, «ἀκούσθηκε ἦχος ἀπὸ τὸν οὐρανό, σὰν ἀπὸ ὁρμὴ βιαίου ἀνέμου καὶ ἐγέμισε τὸν οἶκο ὅπου κάθονταν». (Πράξ. 2, 1-11).

Εἶναι βίαιος γιατὶ νικᾶ τὰ πάντα καὶ ξεπερνᾶ τὰ τείχη τοῦ πονηροῦ, γκρεμίζει κάθε ὀχύρωμα τοῦ ἐχθροῦ, ταπεινώνει τοὺς ὑπερήφανους, ἀνυψώνει τοὺς ταπεινοὺς στὴ καρδιὰ καὶ διασπᾶ τοὺς συνδέσμους τῶν ἁμαρτημάτων. Γέμισε δὲ ὁ οἶκος ἐκεῖνος στὸν ὁποῖο κάθονταν, καθιστώντας τον, κολυμβήθρα πνευματικὴ καὶ ἐκπληρώνοντας τὴν...
ἐπαγγελία τοῦ Σωτῆρα, ποὺ τοὺς ἔλεγε, πρὶν ἀναληφθεῖ: «Ὁ μὲν Ἰωάννης βάπτισε μὲ νερό, ἐσεῖς δὲ θὰ βαπτισθῆτε μὲ ἅγιο Πνεῦμα, ὄχι ἔπειτα ἀπὸ πολλὲς μέρες».

Ἀλλὰ καὶ τὸ ὄνομα ποὺ ἔδωσε σ᾿ αὐτοὺς τὸ ἔδειξε νὰ ἀληθεύει. Διότι διὰ τοῦ ἤχου αὐτοῦ ἀπὸ τοὺς οὐρανοὺς οἱ Ἀπόστολοι ἔγιναν πραγματικὰ υἱοὶ βροντῆς. «Καὶ φάνηκαν σ᾿ αὐτοὺς γλῶσσες διαμεριζόμενες ὡσὰν πυρὸς καὶ στὸν καθένα τοὺς κάθισε ἀπὸ μία κι᾿ ἐγέμισαν ὅλοι ἅγιο Πνεῦμα καὶ μιλοῦσαν ἄλλες γλῶσσες, ὅπως τοὺς ἔδιδε τὸ Πνεῦμα νὰ μιλοῦν».

Ἀλλὰ γιὰ ποιὸ λόγο φάνηκε τὸ Πνεῦμα σὲ σχῆμα γλωσσῶν;

Ἀφ᾿ ἑνὸς γιὰ νὰ ἐπιδείξει τὴ συμφυΐα του, τὴ σχέση του μὲ τὸ Λόγο τοῦ Θεοῦ, γιατὶ τίποτε δὲν εἶναι συγγενέστερο ἀπὸ τὴ γλώσσα πρὸς τὸ λόγο. Συγχρόνως δὲ καὶ γιὰ τὴ χάρη τῆς διδασκαλίας, γιατὶ ὁ κατὰ Χριστὸ διδάσκαλος χρειάζεται χαριτωμένη γλώσσα.

Γιατί δὲ φανερώθηκε τὸ ἅγιο Πνεῦμα μὲ πύρινες γλῶσσες;

Ὄχι μόνο γιὰ τὸ ὁμοούσιο τοῦ Πνεύματος πρὸς τὸ Πατέρα καὶ τὸν Υἱὸ (γιατὶ πῦρ εἶναι ὁ Θεός μας), ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴ διπλὴ ἐνέργεια τοῦ κηρύγματος τῶν Ἀποστόλων. Γιατὶ μπορεῖ συγχρόνως νὰ εὐεργετεῖ καὶ νὰ τιμωρεῖ. Ὅπως τὸ πῦρ ἔχει διπλὴ ἰδιότητα καὶ νὰ φωτίζει καὶ νὰ φλογίζει, ἔτσι καὶ ὁ λόγος τῆς διδασκαλίας, αὐτοὺς ποὺ ὑπακούουν φωτίζει καὶ αὐτοὺς ποὺ ἀπειθοῦν παραδίδει τελικὰ σὲ πῦρ καὶ κόλαση. Εἶπε δὲ γλῶσσες, ὄχι πυρός, ἀλλὰ σὰν πυρός, γιὰ νὰ μὴ νομίσει κανεὶς ὅτι τὸ πῦρ ἐκεῖνο εἶναι αἰσθητὸ καὶ ὑλικό, ἀλλὰ νὰ ἀντιληφθοῦμε τὴν ἐπιφάνεια τοῦ Πνεύματος σὰν μὲ παράδειγμα. 

Γιὰ ποιὸ λόγο δὲ οἱ γλῶσσες φάνηκαν νὰ διαμερίζονται σ᾿ αὐτούς; Γιατὶ μόνο στὸ Χριστὸ ποὺ ἦλθε καὶ αὐτὸς ἀπὸ πάνω δὲν δίδεται μὲ μέτρο τὸ Πνεῦμα ἀπὸ τὸ Πατέρα. Ἐκεῖνος καὶ κατὰ σάρκα ἀκόμη εἶχε ὁλόκληρη τὴ θεία δύναμη καὶ τὴν ἐνέργεια, ἐνῷ σὲ κανέναν ἄλλο δὲν ἔγινε χωρητὴ ὅλη ἡ χάρη τοῦ Πνεύματος, ἀλλὰ ἀτομικὰ ὁ καθένας ἀποκτᾶ ἄλλος τὸ ἕνα καὶ ἄλλος τὸ ἄλλο ἀπὸ τὰ χαρίσματα, γιὰ νὰ μὴ νομίσει κανεὶς ὅτι ἡ ἀπὸ τὸ Πνεῦμα διδόμενη στοὺς ἁγίους χάρη εἶναι φύση.

Τὸ δὲ ἐκάθισε δὲν ὑποδηλώνει μόνο τὸ δεσποτικὸ ἀξίωμα, ἀλλὰ καὶ τὸ ἑνιαῖο του θείου Πνεύματος. Κάθισε πάνω στὸ καθένα τους καὶ πληρώθηκαν ὅλοι ἅγιο Πνεῦμα, γιατὶ καὶ ὅταν μερίζεται κατὰ τὶς διάφορες δυνάμεις καὶ ἐνέργειές του, διὰ τῆς καθεμιᾶς ἐνέργειας παρευρίσκεται καὶ ἐνεργεῖ ὁλόκληρο τὸ ἅγιο Πνεῦμα, ἀμερίστως μεριζόμενο καὶ ὁλοκληρωτικὰ μετεχόμενο, κατὰ τὴν εἰκόνα τῆς ἡλιακῆς ἀκτίνας. Λαλοῦσαν δὲ ἄλλες γλῶσσες, δηλαδὴ διαλέκτους, διότι ἔγιναν ὄργανα τοῦ θείου Πνεύματος, ἐνεργοῦντα καὶ κινούμενα κατὰ τὴ θέληση καὶ δύναμη ἐκείνου.

Αὐτὰ προαναγγέλθηκαν καὶ μέσῳ τῶν προφητῶν του, ὅπως διὰ τοῦ Ἰεζεκιήλ: «θὰ σᾶς δώσω καρδιὰ νέα καὶ Πνεῦμα νέο θὰ βάλω μέσα σας, τὸ Πνεῦμα μου». (Ἰεζ. 36,26). Διὰ τοῦ Ἰωήλ: «καὶ κατὰ τὶς ἔσχατες μέρες θὰ ἐκχύσω ἀπὸ τὸ Πνεῦμα μου ἐπάνω σὲ κάθε σάρκα». (Ἰωὴλ 2,28). Διὰ τοῦ Μωυσῆ: «ποιὸς θὰ καταστήσει προφῆτες ὅλο τὸ λαὸ τοῦ Κυρίου, ὅταν δώσει ὁ Κύριος σ᾿ αὐτοὺς τὸ Πνεῦμα του;».

Ὁ ἴδιος δὲ ὁ Κύριος ἔλεγε: «ὅποιος πιστεύει σὲ μένα, θὰ ρεύσουν ποτάμια ζωντανοῦ ὕδατος ἀπὸ τὴν κοιλιά του» τὸ ὁποῖο ἑρμηνεύοντας ὁ εὐαγγελιστής: «τοῦτο τὸ ἔλεγε περὶ τοῦ Πνεύματος ποὺ ἐπρόκειτο νὰ λαμβάνουν οἱ πιστεύοντες σ᾿ αὐτόν». (Ἰω. 17,39). Ἔλεγε ἐπίσης στοὺς μαθητές του: «ἐὰν μὲ ἀγαπᾶτε, θὰ τηρήσετε τὶς ἐντολές μου, κι᾿ ἐγὼ θὰ ζητήσω ἀπὸ τὸν Πατέρα νὰ σᾶς στείλει ἄλλο Παράκλητο, γιὰ νὰ μείνει μαζὶ σὰς αἰωνίως, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας» καὶ «ὁ δὲ Παράκλητος, τὸ ἅγιο Πνεῦμα, ποὺ θὰ στείλει ὁ Πατέρας στὸ ὄνομά μου, ἐκεῖνος θὰ σὰς διδάξει τὰ πάντα» καὶ «θὰ σὰς ὁδηγήσει σὲ ὅλη τὴν ἀλήθεια». (Ἰω.14,15 - 14,26 - 15,26 - 17,39).

Τώρα λοιπὸν ἐκπληρώθηκε ἡ ἐπαγγελία καὶ κατῆλθε τὸ ἅγιο Πνεῦμα, σταλμένο καὶ δοσμένο ἀπὸ τὸ Πατέρα καὶ τὸν Υἱὸ καὶ ἀφοῦ περιέλαμψε τοὺς ἁγίους μαθητὲς καὶ τοὺς ἄναψε θείως ὡς πραγματικὲς λαμπάδες καὶ τοὺς ἀνέδειξε σὲ φωστῆρες ὑπερκοσμίους καὶ παγκοσμίους. Ὅπως δέ, ἂν κανεὶς ἀνάψει ἀπὸ τὴ φωσφόρο λαμπάδα ἄλλη καὶ ἀπὸ ἐκείνη ἄλλη καὶ οὕτω καθεξῆς, κρατώντας τὸ μὲ τὴ διαδοχή, ἔχει πάντοτε τὸ φῶς μόνιμα, ἔτσι διὰ τῆς χειροτονίας τῶν Ἀποστόλων ἐπὶ τοὺς διαδόχους των διαδίδεται ἡ χάρη τοῦ θείου Πνεύματος δι᾿ ὅλων τῶν γενεῶν καὶ φωτίζει ὅλους τοὺς ὑπακούοντας στοὺς ποιμένες καὶ διδασκάλους.

Τὸ ἅγιο Πνεῦμα ποὺ δὲν ἀποστέλλεται μόνο, ἀλλὰ καὶ ἀποστέλλει τὸν ἀπὸ τὸν Πατέρα Υἱὸ πάνω στὴ γῆ καὶ μᾶς δίδαξε τὰ θαυμαστὰ καὶ μεγάλα. Διότι τὸ ἅγιο Πνεῦμα ἦταν πάντοτε καὶ συνυπῆρχε μὲ τὸν Υἱὸ στὸν Πατέρα, συνδημιουργώντας στὸν καιρό τους τὰ δημιουργηθέντα καὶ συνανακαινίζοντας τὰ φθαρέντα καὶ συγκρατώντας τὰ διαμένοντα, πανταχοῦ παρὸν καὶ τὰ πάντα πληροῦν καὶ διέπον καὶ ἐφορῶν. Ὄχι μόνο παντοῦ, ἀλλὰ καὶ πάνω ἀπὸ τὸ πᾶν, οὔτε σὲ ὅλο τὸν αἰώνα καὶ τὸ χρόνο μόνο, ἀλλὰ καὶ πρὶν ἀπὸ κάθε αἰώνα καὶ χρόνο».

 

ἀπόσπασμα ἀπὸ τὶς Πατερικὲς ἐκδόσεις «Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς», τόμος 10ος.

 

 

Ἡ σύγχρονος βλάσφημος πλάνη τῆς 

«Οἰκονομίας τοῦ Πνεύματος»

 

 

ΤΗΝ ΑΓΙΑ Πεντηκοστὴ ἑορτάζουμε τὴν ἐπιδημία τοῦ Παναγίου Πνεύματος στὸν κόσμο, γιὰ νὰ μείνει «εἰς τὸν αἰῶνα», ὁδηγώντας μας «εἰς πᾶσαν τὴν ἀλήθειαν» (Ἰωάν.16,13), μοιράζοντάς μας χαρίσματα καὶ κάνοντάς μας κοινωνοὺς τοῦ Θεοῦ, μέσῳ τῶν Ἱερῶν Μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας μας. Συγκρότησε τὸ θεσμὸ τῆς Ἐκκλησίας, γιὰ νὰ εἶναι ἡ μοναδικὴ πύλη σωτηρίας, τὸ μοναδικὸ πνευματικὸ θεραπευτήριο γιὰ ὅσους θέλουν νὰ...σωθοῦν.

Καὶ ὅμως, στοὺς σύγχρονους χρόνους τῆς ἀποστασίας, τοὺς προδρομικοὺς χρόνους τοῦ Ἀντιχρίστου, πολλοὶ κληρικοὶ ὅλων τῶν βαθμῶν καὶ θεολόγοι διέστρεψαν τὴν πίστη τῆς Ἐκκλησίας περὶ Ἁγίου Πνεύματος. Ὡς προωθητὲς τοῦ συγχρόνου θρησκευτικοῦ συγκρητισμοῦ καὶ οἰκουμενισμοῦ, διετύπωσαν βλάσφημες θεωρίες. Μία ἀπὸ αὐτὲς εἶναι ἡ διαβόητη «Οἰκονομία τοῦ Πνεύματος», σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία τὸ Ἅγιο Πνεῦμα «διεύρυνε» τὴν «Οἰκονομία τοῦ Υἱοῦ», «ἐνεργοποιώντας» τὴ σωτηρία καὶ ἐκτὸς τῆς Ἐκκλησίας, δηλαδὴ στὰ σχίσματα, στὶς αἱρέσεις καὶ στὶς θρησκεῖες τοῦ κόσμου!

Γιὰ νὰ στηρίξουν αὐτὴ τὴν δαιμονικὴ πλάνη ἐπικαλοῦνται τὸ χωρίο «τὸ πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ» (Ἰωάν.3,8), παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι τὸ πνεῦμα αὐτὸ δὲν εἶναι τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, ἀλλὰ ὁ ἄνεμος! Ὡς ἐκ τούτου, γιὰ τοὺς θιασῶτες τοῦ οἰκουμενισμοῦ, δὲν χρειάζεται πλέον κανένας εὐαγγελισμὸς καὶ ἱεραποστολὴ γιὰ τὴν ἔνταξη τῶν πλανεμένων καὶ τῶν ἀλλοθρήσκων στὴν Ἐκκλησία, ἀφοῦ μποροῦν νὰ «σωθοῦν» στὶς θρησκευτικές τους πίστεις! Ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Θεοῦ Λόγου καθίσταται ἄσκοπη καὶ ἀνωφελής! Ἡ βλασφημία αὐτὴ κηρύσσεται «γυμνῇ τῇ κεφαλῇ», χωρὶς συνέπειες! Σημεῖα τῶν καιρῶν!

 

 

Οἱ Ἅγιοι Πατέρες

διά τήν Κυριακήν τῆς Πεντηκοστῆς  

Διδαχές

 

 

Ὁ ἅγιος Φιλάρετος Μόσχας σὲ ὁμιλία του στὴν Κυριακή τῆς Πεντηκοστῆς λέει: «Μετὰ τὴν πτώση τοῦ ἀνθρώπου, καί, μὴ ὄντας ὁ ἄνθρωπος σὲ θέση νὰ ἀντέξει τὸ ἄκτιστο φῶς, “ἐκρύβη ἀπὸ προσώπου Κυρίου τοῦ Θεοῦ” καὶ ὁ Θεὸς ἀποτραβήχτηκε ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, ἀπὸ φόβο μήπως ἐκμηδενίσει τὸν παραβάτη μὲ τὴν ἁγία παρουσία Του. Τότε ἦταν ποὺ Ἐκεῖνος ὄντας Ἕνας σὲ Τρία Πρόσωπα, ἀπὸ ἀνείπωτο ἔλεος πρὸς τὸ ἀποξενωμένο ἄνθρωπο τὸν πλησίασε μὲ διαδοχικὲς ἀποκαλύψεις, ὥστε “ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος”, νὰ μπορέσει νὰ αὐξηθεῖ καὶ γιὰ ἀκόμη μία φορὰ νὰ ἀνυψώσει τὸν πεπτωκότα ἄνθρωπο…

Πρέπει νὰ δοῦμε τὴν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὄχι μόνο σὰν ἕνα θαῦμα ποὺ δόξασε τὴν Ἀποστολικὴ Ἐκκλησία, ἀλλὰ σὰν ἕνα γεγονὸς ποὺ συνδέεται οὐσιαστικὰ μὲ τὴν σωτηρία μας» (1).

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς στὴν ὁμιλία του στὴν ἑορτὴ τῆς Πεντηκοστῆςἑρμηνεύοντας τὸ γιατί τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἐμφανίσθηκε μὲ σχῆμα γλωσσῶν καὶ....
μάλιστα, πυρίνων, σημειώνει ὅτι «Γιὰ νὰ ἐπιδείξει τὴν συμφυΐα του (τὴν ἴδια φύση) μὲ τὸν Θεόν Λόγον, τὸ δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος· διότι τίποτε δὲν εἶναι συγγενέστερο ἀπὸ τὴν γλώσσα πρὸς τὸν λόγο.

 

Συγχρόνως δὲ καὶ γιὰ τὴν χάρι τῆς διδασκαλίας· διότι ὁ κατὰ Χριστὸν διδάσκαλος χρειάζεται χαριτωμένη γλώσσα. Γιατί δὲ μὲ πύρινες γλῶσσες; Ὄχι μόνο γιὰ τὸ ὁμοούσιο τοῦ Πνεύματος πρὸς τὸν Πατέρα καὶ τὸν Υἱὸ (διότι πῦρ εἶναι ὁ Θεός μας, καὶ μάλιστα πῦρ ποὺ κατατρώει τὴν μοχθηρία), ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν διπλότητα τῆς ἐνέργειας τοῦ κηρύγματος τῶν Ἀποστόλων· διότι μπορεῖ συγχρόνως νὰ εὐεργετεῖ καὶ νὰ τιμωρεῖ, καί, ὅπως τὸ πῦρ ἔχει τὴν ἰδιότητα καὶ νὰ φωτίζει καὶ νὰ φλογίζει, ἔτσι καὶ ὁ λόγος τῆς κατὰ Χριστὸν διδασκαλίας, τοὺς μὲν ὑπακούοντας φωτίζει, τούς δὲ ἀπειθοῦντας παραδίδει τελικῶς σὲ πῦρ».

 

Ὁ ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς γράφει γιὰ αὐτὴν τὴν ἑορτὴ «Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα δὲν εἶναι σὰν τό βίαιο ἄνθρωπο, ποὺ μπαίνει ἀπρόσκλητα στὸ ξένο σπίτι. Μπαίνει μόνο στὰ σπίτια ποὺ ἔχουν θεληματικὰ καὶ πρόθυμα τὴν πόρτα τους ἀνοιχτή, ἐκεῖ ποὺ τὸ λογαριάζουν ὡς κάτι τὸ ἀγαπητό, σὰν ἕνα ἐπισκέπτη ποὺ τὸν περιμένουν ἀπὸ καιρό.

 

Οἱ ἀπόστολοι τὸ περίμεναν μὲ ἔντονη ἐπιθυμία. Καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα κατέβηκε σὲ αὐτοὺς καὶ τοὺς ἔκανε κατοικητήριό Του. Δὲν κατέβηκε κοντά τους μὲ κάποιο ἀπειλητικὸ θόρυβο, μὰ μὲ κραυγὴ χαρᾶς. Ἀδελφοί μου! Νὰ ξέρετε πόσο χαίρεται τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, πόσο εὐφραίνεται μὲ ἀπερίγραπτη χαρὰ, ὅταν βρίσκει ψυχὲς ἁγνές, ποὺ ἔχουν ἀνοιχτὲς τὶς πόρτες τῆς ψυχῆς τους, ποὺ τὸ νοσταλγοῦν! Σὲ αὐτὲς φτιάχνει τὸ κατοικητήριό του μὲ μία κραυγὴ χαρᾶς καὶ τοὺς χαρίζει τὶς πλούσιες δωρεές Του».

 

Ὁ ἅγιος Νικόλαος Καβάσιλας γράφοντας γιὰ τὴν Θεία Λειτουργία λέει ὅτι «Τὸ ἅγιο Πνεῦμα εἶναι ἡ δύναμις ποὺ ὥπλισε τοὺς Ἀποστόλους ἀπὸ ἄνω, σύμφωνα μὲ τὸν λόγο τοῦ Κυρίου πρὸς αὐτοὺς “καθίσατε ἐν τῇ πόλει Ἱερουσαλήμ, ἕως οὗ ἐνδύσησθε δύναμιν ἐξ ὕψους”. Αὐτὸ εἶναι ἔργο ἐκείνης τῆς καθόδου· διότι τὸ Πνεῦμα δὲν κατέβηκε μία μόνο φορά κι᾽ ἔπειτα μᾶς ἐγκατέλειψε, ἀλλὰ εἶναι καὶ θὰ εἶναι μαζί μας γιὰ πάντα. Καὶ δὲν μᾶς ἔστειλε μόνο τὸ ἅγιο Πνεῦμα ὁ Κύριος, ἀλλὰ καὶ ὁ ἴδιος ὑποσχέθηκε ὅτι θὰ μένει μαζί μας ἕως τῆς συντέλειας τοῦ αἰῶνος. Ἀλλὰ ὁ μὲν Παράκλητος παρίσταται ἀοράτως, ὁ δὲ Κύριος καὶ βλέπεται καὶ στὴν ἁφὴ προσφέρεται μὲ τὰ φρικτὰ μυστήρια».

 

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος μιλώντας γιὰ τὸ ἴδιο θέμα ἀναφέρει «Ἀνέβηκε ἡ ἀνθρώπινη φύση πρὶν δέκα ἡμέρες στὸν θρόνο τοῦ Θεοῦ καὶ σήμερα κατέβηκε τὸ Ἅγιο Πνεῦμα σὲ αὐτήν. Γιὰ νὰ μὴ ἀμφιβάλλει κανένας καὶ νὰ μὴ ἀναρωτιέται τί ἔκαμε ἆραγε ὁ Χριστὸς, ὅταν ἀνέβηκε στὸν οὐρανό. Ἆραγε συμφιλίωσε τὸν Πατέρα; Ἆραγε τὸν ἔκαμε νὰ μᾶς συγχωρέσει; Θέλοντας νὰ μᾶς δείξει ὅτι τὸν συμφιλίωσε μὲ τὸ ἀνθρώπινο γένος, μᾶς ἔστειλε ἀμέσως τὰ δῶρα γιὰ τὴν συμφιλίωση. Στείλαμε ἐμεῖς πίστη καὶ πήραμε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ δῶρα· στείλαμε ὑπακοὴ καὶ πήραμε δικαιοσύνη».

_________________

 

1. “Ἡ Θεολογία τῆς Καρδιᾶς”, Ἅγιος Φιλάρετος Μόσχας, Ἐκδ. Ἴνδικτος, σελ. 147

2. Ἅγιος Γρηγόριος Παλαμᾶς Ε.Π.Ε., τόμ. 10, σελ. 107

3. “Ἀναστάσεως ἡμέρα”, ἁγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, ἐπιμέλεια Πέτρου Μπότση σελ. 235

4. Νικολάου Καβάσιλα Ε.Π.Ε., σελ. 145

5. Ἱ. Χρυσοστόμου τόμ. 36 Ε.Π.Ε., σελ. 305