ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ@ΚΑΙ ΚΑΚΟΔΟΞΙΑ

 ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

ΝΕΑΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

               

ΔΙΑΛΟΓΙΚΗ ΣΥΖΗΤΗΣΙΣ
ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ
Τ0Υ ΙΩΗΛ ΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ –ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΟΥ

 

ΘΕΜΑ 14ον:«ΠΕΡΙ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ »

 

Εὐαγγελικός: Ἐπιθυμῶ νά συνομιλήσωμεν καί περί ἄλλων διαφόρων θεμάτων ἐν ὀλίγοις ὅμως΄ ἤτοι περί τῆς ὀνομασίας Πατήρ τήν ὁποίαν ἀπαγορεύει ἡ Γραφή, περί τῆς ὑποχρεωτικῆς ἀγαμίας τῶν Ἐπισκόπων ἡ ὁποία ἀντίκειται κ’αὕτη πρός τήν Ἁγ. Γραφήν, περί ὑποχρεωτικῆς νηστείας.

Ὀρθόδοξος: Εὑχαρίστως.  Καί ἄς ἔλθωμεν πρῶτον εἰς τήν ὀνομασία «Πάτερ».

Α΄ Ἡ ὀνομασία «Πάτερ»

Εὐαγγελικός: Ὁ λόγος τοῦ Κυρίου Ματθ. 23, 1-12 λέγει ρητῶς: «σεῖς μή ὀνομασθῆτε Ραββί διότι εἷς εἶναι ὁ Καθηγητής σας ὁ Χριστός καί Πατήρ μή καλέσητε  ἐπί τῆς γῆς».  Δέν νομίζετε ὅτι ὅταν καλῆσθε Πατέρες ἀντιβαίνετε εἰς τήν Ἁγ. Γραφήν;

Ὀρθόδοξος: ὉἈποστ. Παῦλος κ. Εὐαγγελικέ καλεῖ τόν ἑαυτό του Πατέρα, διότι ὀνομάζει τόν Τιμόθεον τέκνον γνήσιον «Τιμοθέῳ γνησίῳ τέκνῳ» Α΄ Τιμοθ. 1,2 «Τιμοθέῳ ἀγαπητῷ τέκνῳ» Β΄ Τιμοθ. 1,2. Ἐπίσης Α΄ Κορινθ. 4,15 «ὡς τέκνα ἀγαπητά νουθετῶ».

Ἐπίσης γράφων πρός Κορινθίους Α΄Κορ. 4,15 λέγει «εἰ μυρίους Παιδαγωγούς ἔχετε, ἀλλ’ οὐ πολλούς Πατέρας, ἐγώ ὑμᾶς ἐγένησα ἐν Χριστῷ».  Πῶς λοιπόν αὐτοκαλεῖται Πατήρ ὁ Παῦλος;  παρά τήν ἐντολή τοῦ Χριστοῦ;

Εὐαγγελικός: Κατά τόν Θεοφύλακτον ὀνομάζει ἑαυτόν Πατέρα ὁ Παῦλος «οὔ τό ἀξίωμα ἐμφαίνων, ἀλλά τῆς ἀγάπης τήν ὑπερβολήν» . Ἔπειτα ὁ Παῦλος ὀνομάζεται Πατήρ μόνον εἰς ἐκείνους ὅπου ἐκήρυξε, ἐνῶ σεῖς ὀνομάζεσθε Πατέρες εἰς ἐκείνους τούς ὁποίους δέν ἐχετε ἀναγεννήσει.

Ὀρθόδοξος: Πάντως παραβαίνει τήν ἐντολήν τοῦ Κυρίου ἐάν ληφθῇ τόσον αὐστηρά ἡ ἐντολή ὡς λαμβάνετε ἐσεῖς ταύτην.  Πλήν αὐτοῦ ὁ ἴδιος ὁ Ἀπ. Παῦλος ἐν Πράξεις 22,1 ἀρχίζει τήν ὁμιλίαν του «Πατέρες καί ἀδεφλοί».   

Πῶς ὀνομάζει ὁ Ἀπ. Παῦλος  Πατέρες ἄλλους τῶν ὁποίων ὄχι μόνον δέν εἶναι πνευματικόν τέκνον ἀλλά ἀντιθέτως αὐτῶν καθ’ ὅσον ἐκεῖνοι μέν ἦσαν ἄνθρωποι τοῦ Νόμου οὗτος δέ μακράν πάσης Νομικῆς διατάξεως;   

 

Βλέπετε κ. Εὐαγγελικέ ὅτι ἡ προσωνυμία Πάτερ τήν ὁποίαν ἀπαγορεύει ὁ Κύριος δέχεται ὁ Ἀπ. Παῦλος διά τόν ἑαυτό του οὐχί ἅπαξ ἀλλά πολλάκις ὀνομάζων ἑαυτόν Πατέρα, ὀνομάζων δέ καί ἄλλους Πατέρας.

Ἐξ αὐτοῦ δέν συμπεραίνετε ὅτι ἀπαγορεύει ὁ Κύριος τήν ὀνομασίαν Πατήρ καί Διδάσκαλος, ὅταν ταῦτα ἐκφέρωνται κατά τρόπον ἐγωϊστικόν ὡς ἔπραττον οἱ Φαρισαῖοι; Αὐτό συμβαίνει διότι ὁ Κύριος εὐθύς μετά τήν ἀπαγόρευσιν τῆς προσωνυμίας Πάτερ λέγει : «ὁ ὑψών ἑαυτόν ταπεινωθήσεται». 

Ἡ ἐντολή ἐπίσης ἀπαγορεύει νά ὀνομαζώμεθα καί Ραββί Διδάσκαλοι.  Πῶς ὅμως ὁ Παύλος ὀνομάζει ἑαυτόν διδάσκαλον τῶν Ἐθνῶν καί ἄλλους ὀνομάζει διδασκάλους. «Προφῆται καί διδάσκαλοι» Πραξ. 13,1 «Ἀποστόλους διδασκάλους» Ι Κορ. 12, 18 ἐν ΙΙ Τιμ. 1,11 διά τόν ἑαυτόν του λέγει: «διδάσκαλος τῶν ἐθνῶν» ὡς καί ἐν Ι Τιμ. 2,7 «διδασκάλους τῶν ἐθνῶν».   

Δέν νομίζετε ὅτι ἐν ἀπολύτῳ ἐννοία Διδάσκαλος, Πατήρ, Καθηγητής εἶναι μόνος ὁ Χριστός, ἐν σχετικῇ δέ ἐννοίᾳ δύνανται νά εἶναι κ’ ἄλλοι Διδάσκαλοι, Πατέρες καί Καθηγηταί, ἀφοῦ ὁ ἴδιος ὁ Ἀπ. Παῦλος ὀνομάζει τόν ἑαυτόν «Πατέρα καί Διδάσκαλον»; ὀνομάζει δέ καί ἄλλους Πατέρας καί Διδασκάλους;

 

Εὐαγγελικός: Ναί. Ὀνομάζει ὁ Παῦλος τόν ἑαυτόν του Πατέρα καί διδάσκαλον. Ἐάν ὅμως ἄλλοι ὠνόμαζον αὐτό «Πάτερ Παῦλε» θά ἔσχιζε τά ροῦχα του.

Ὀρθόδοξος: Εἰς ποίαν λογικήν στηρίζεται αὐτό; Νά ὀνομάζῃ ὁ Παῦλος τόν ἑαυτόν του καί ἄλλους πατέρας καί διδασκάλους νά σχίζῃ δέ τά ροῦχα του ὅταν οἱ ἄλλοι ὀνομάσουν αὐτόν ὅπως ὁ ἴδιος ὠνόμασε τόν ἑαυτόν του; Αὐτό λέγεται παραφροσύνη ὄχι τοῦ Παύλου ἀλλά ἰδική σας . 

 

Β΄ «Ἡ ὑποχρετικη ἀγαμία τῶν ἐπισκόπων» 

Εὐαγγελικός: Διατί ἀπαγορεύεται οἱ ὀρθόδοξοι τόν γάμον τῶν ἐπισκόπων, ἀφοῦ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ῥητῶς λέγει : «δεῖ τόν ἐπίσκοπον μιᾶς γυναικός εἶναι ἄνδρα» Α΄ Τιμοθ. 3,1-2.  Πρέπει ὁ ἐπίσκοπος νά εἶναι ἀνήρ μιᾶς γυναικός.

Ὀρθόδοξος: Σᾶς λέω τά ἑξῆς δύο πράγματα: α) Πού πρέπει νά τεθῇ ὁ τόνος τῆς φράσες αὐτῆς καί β) τί σημαίνει «ἐπίσκοπος» ἐν τῇ Καινῇ Διαθήκῃ.

Καί ἐν πρώτοις. 

Ὁ τόνος τῆς φράσεως ταύτης: «Δεῖ τόν ἐπίσκοπον κ.λ.π.» δέν πρέπει νά τεθῇ εἰς τό «δεῖ»τό ὁποῖον σημαίνει πρέπει, ἀλλά εἰς τό «μιᾶς γυναικός»,  πρέπει δηλαδή ὁ ἐπίσκοπος νά ἔχῃ ἔλθῃ εἰς γάμον μέ μίαν γυναῖκα  (ἀποθανοῦσαν ἤ ζῶσαν) καί ὄχι μέ πολλάς.   

Δέν πρέπει νά τεθῇ ὁ τόνος εἰς τό «δεῖ» ἀλλά εἰς τό «μιᾶς», διότι ὁ ἀπόστολος συνιστᾷ τήν ἀγαμίαν εἰς τούς κοινούς χριστιανούς λέγων Α΄ Κορινθ. 7,7-8 «θέλω πάντας ἀνθρώπους εἶναι ὡς καί ἑμαυτόν ἤτοι ἀγάμους καί στιχ. 38 «ὁ ἐρχόμενος εἰς γάμον καλῶς ποιεῖ ὁ δέ μή ἐρχόμενος κρεῖσσον ποιεῖ».  Πῶς λοιπόν θά θελήσῃ ὁ Ἀπόστολος μέ τό «δεῖ» νά θέσῃ νόμον γάμου εἰς τούς Ἐπισκόπους:

 

Εὐγγελικός: Διατί ὅμως κ’ σεῖς ἐθέσατε νόμον ἀγαμίας εἰς τούς Ἐπισκόπους;

Ὀρθόδοξος: Ἤδη ἔρχομαι εἰς τό β) ζήτημα περί τοῦ ἐπισκόπου ἐν τῇ Καινῇ Διαθήκῃ. «Ἐπίσκοπος» ἐν τῇ Καινῇ Διαθήκῃ σημαίνει Πρεσβύτερος.  Τοῦτο φαίνεται ἐκ πολλῶν χωρίων τῆς Καινῆς Διαθήκης. Ἐν τῇ πρός Φιλιπισίους ἐπιστολῇ 1,1 ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γράφει «σύν Ἐπισκόποις καί Διακόνοις». 

Ἦτο ποτέ δυνατόν εἰς μίαν πόλιν τούς Φιλίππους νά ἦσαν πολλοί Ἐπίσκοποι; Εἷς ἦτο. Ἐδῶ ὅμως ὁμιλεῖ περί πολλῶν Ἐπισκόπων. Ἄρα εἶναι οἱ πρεσβύτεροι.  Τό ἴδιον δυνάμεθα νά εἴπωμεν καί διά τήν Ἔφεσον ὅπου αἱ λέξεις Ἐπίσκοπος καί Πρεσβύτερος ἑναλλάσονται ἔχουσι τήν ἔννοιαν τοῦ Πρεσβυτέρου. Πραξ. Ἀποστ. 20,17,28. 

Ἄρα καί ἐκεῖ πρόκειται περί πρεσβυτέρων, οἱ ὁποῖοι ὀνομάζονται ἐπίσκοποι, διότι δέν ἦτο δυνατόν εἰς τήν Ἔφεσον νά εἶναι πολλοί ἐπίσκοποι. Εἰς τό αὐτό συμπέρασμα θά ἀχθῶμεν ἐάν συγκρίνωμεν καί ἄλλα χωρία τῆς Ἁγίας Γραφῆς τῶν ποιμαντορικῶν ἐπιστολῶν τοῦ Παύλου.

 

Εὐαγγελικός: Ποῖοι ἦσαν ἐπίσκοποι ἐν τῇ σημερινῇ ἐννοίᾳ κατά τήν ἀποστολικήν ἐποχήν;

Ὀρθόδοξος: Ἐπίσκοποι ἐν τῇ σημερινῇ ἐννοίᾳ ἦσαν ἐπί τῆς Ἀποστολικῆς ἐποχῆς οἱ Ἀπόστολοι.  Τοῦτο φαίνεται καθαρά ἐκ τῶν Πραξ. 15,2 ὅπου λέγει «πρός τούς Ἀποστόλους καί Πρεσβυτέρους», στιχ. 4 «Ἀποστόλων καί Πρεσβυτέρων», στιχ. 22 «ἔδοξε τοῖς Ἀποστόλοις καί Πρεσβυτέροις», στιχ. 23 «οἱ Ἀπόστολοι καί Πρεσβύτεροι». Ἑπομένως εἶναι σαφής εἰς τά χωρία αὐτά ἡ διάκρισις τοῦ Ἀποστόλου ἀπό τοῦ Πρεσβυτέρου.   

Οἱ Ἀπόστολοι ἦσαν ἀνώτεροι τῶν πρεσβυτέρων, ἄρα ἦσαν οἱ Ἐπίσκοποι αὐτῶν.  Μετά τόν θάνατον τῶν Ἀποστόλων ἕλαβον οἱ διάδοχοι αὐτῶν οἱ ἐπίσκοποι τό ὄνομα Ἐπίσκοπος, τό ὁποῖον ἔχωρίσθῃ ἀπό τόν Πρεσβύτερον, ὅπως φαίνεται ἀπό τόν ἀποστολικόν πατέρα Ἰγνάτιον, ὁ ὁποῖος ὀνομάζει τούς τρεῖς βαθμούς καθαρά: Ἐπίσκοπον, Πρεσβύτερον Διάκονον (Μαγνησίους VI,1).

 

Συμπέρασμα: Λέγων ὁ Ἀπόστολος «δεῖ τόν Ἐπίσκοπον μιᾶς γυναικός εἶναι ἄνδρα» ἐννοεῖ: «πρέπει ὁ Πρεσβύτερος νά εἶναι ἀνήρ σύζυγος μιᾶς (ἀποθανούσης ἤ ζώσης) γυναικός, νά εἶναι μονόγαμος καί ὄχι πολλῶν γυναικῶν. Ἀφοῦ δέ ὁ τόνος εἴπομεν, πρέπει νά τεθῇ εἰς τό  «μιᾶς» καί ὄχι εἰς τό «δεῖ» θά ἔχωμεν τήν ἑξῆς ἔννοιαν.  «Δύναται ὁ Πρεσβύτερος νά εἶναι ἔγγαμος θά εἶναι ὅμως μιᾶς γυναικός ἀνήρ».    

Τοῦτο γίνεται σήμερον καί παρ’ ἡμῖν: Οἱ πρεσβύτεροι εἶναι ἔγγαμοι, οἱ διάφοροι ἐφημέριοι, ἤ ἄγγαμοι οἱ ἱερομόναχοι. Ἰδού λοιπόν ὅτι οὐδόλως ἀντίκειται ἡ ἀγαμία τῶν «ἐπισκόπων»ἤτοι τῶν πρεσβυτέρων πρός τήν Ἁγίαν Γραφήν. Ἰδού καί ἄλλη πλάνη σας!

 

Γ΄ Περὶ Νηστείας»

Ὀρθόδοξος: Τήν νηστείαν πῶς τήν ἐννοεῖτε κ. Εὐαγγελικέ;

Εὐαγγελικός: Σχετικῶς μέ τήν νηστείαν ἔχω τήν ἑξῆς γνώμην. Ἡ ἐν τῇ Καινῇ Διαθήκῃ ὑπάρχουσα νηστεία εἶναι ἀποχή παντός φαγητοῦ καί προαιρετική.   

Δέν δύναμαι λοιπόν νά παραδεχθῶ τό ὑποχρεωτικόν τῆς νηστείας εἰς ὡρισμένας ἡμέρας τοῦ ἔτους καί κυρίως ἐκεῖνο τό ἀκατανόητον κ’ κωμικόν, ὥστε νά νηστεύῃ τίς ἀπό τό ἕνα πρᾶγμα κ’ νά τρώγῃ τό ἄλλο.  Καί συγκεκριμένως: Νά νηστεύω τό ἔλαιον κ’ νά τρώγω τόν καρπόν τοῦ ἐλαιόδενδρου τήν ἐλαίαν.

Ὀρθόδοξος: Ἔχετε τήν γνώμην κ. Εὐαγγελικέ ὅτι ἡ ἐντολή νηστείας δι’ ὡρισμένας ἡμέρας τοῦ ἔτους ὑποχρεωτική ἀντίκειται κατ’ ἀρχήν πρός τό Πνεῦμα τῆς Γραφῆς;

Εὐαγγελικός: Βεβαιότατα.

Ὀρθόδοξος: Πῶς ὅμως ἐν τῇ Παλαιᾷ Διαθήκῃ εἶχε ὁρισθῆ ὑπό τοῦ Θεοῦ Λευϊτικ. 16,26, 30 ὡς ἡμέρα νηστείας ἡ ἡμέρα τοῦ ἐξιλασμοῦ ἡ 10^η δήλ. ἡμέρα τοῦ ἑβδόμου μηνός; Πλήν τῆς νηστείας ταύτης ὑπῆρχον ὡς γνωστόν καί ἄλλαι νηστεῖαι καθωρισμέναι ἰδέ Ζαχ. 7,5.

 

Εὐαγγελικος: Ὁ παλαιός Νόμος παρῆλθεν κ’ οὐδεμίαν ὑποχρέωσιν ἔχομεν διά τάς νηστείας αὐτάς.

Ὀρθόδοξος: Δέν θέλω νά εἴπω ὅτι πρέπει νά τηρῶμεν τάς ἰδίας νηστείας τῶν ἑβραίων.  Βεβαίως αὗται παρῆλθον. Ἀλλά θέλω νά εἴπω ὅτι δέν ἀντίκειται κατ’ ἀρχήν ἡ ὑποχρεωτική νηστεία εἰς ὡρισμένας ἡμέρας τοῦ ἔτους πρός τό πνεῦμα τῆς Γραφῆς ἀφοῦ ἡ Παλ. Διαθήκη εἶναι καί αὐτή Γραφή καί ὁμιλεῖ περί ὑποχρεωτικῆς νηστείας.

 

Εὐαγγελικός: Ἐν τῇ Καινῇ ὅμως Διαθήκῃ δέν ὑπάρχει ὑποχρεωτική νηστεία, μόνον ἡ προαιρετική νηστεία ὑπάρχει. Ὁ Κύριος βεβαίως οὔτε ἀπαγόρευσε, οὔτε διέταξε νά νηστεύουν οἱ Χριστιανοί.

Ὀρθόδοξος: Ὅταν ὅμως ὁ ἴδιος ἐνήστευσε τεσσαράκοντα ἡμέρας οἱ δέ ἀπόστολοι νηστεύουν κ’ αὐτοί εἰς διαφόρους περιστάσεις, πῶς θεωρεῖτε δευτερεῦον τό ζήτημα τῆς νηστεῖας;

Εὐαγγελικός: Νηστείαν δέχομαι οὐχί ὑποχρεωτικήν, ἀλλά προαιρετικήν.  Οὔτε οἱ ἀπόστολοι οὔτε οἱ πρῶτοι Πατέρες τῆς ἐκκλησίας ἐνομοθέτησαν νηστείαν ὡρισμένων ἡμερῶν. Ἡ νηστεία κ’αὐτῆς τῆς Τετάρτης κ’ Παρασκευῆς ἀναφέρεται ὑπό τῶν Ἀποστολικῶν Διαταγῶν ἔργον τοῦ 4^ου αἰῶνος μ.Χ.

Ὀρθόδοξος: Ὄχι κ. Εὐαγγελικέ. Ἡ νηστεία τῆς Τετάρτης κ’ Παρασκευῆς εἶναι ἀρχαιοτάτη ἀναφέρεται τό πρῶτον εἰς τήν Διδαχήν τῶν 12 Ἀποστόλων τό ὁποῖον ἐγράφη ἀπό τό 100-160 μ.Χ.. Εἱς τό ὄγοδον κεφάλαιον ἀναφέρεται τό ἑξῆς ρητῶς: «ὑμεῖς δέ νηστεύσατε τετράδα καί Παρασκευήν». Ἐπίσης ὁ Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεύς ὁ ὁποῖος ἔζησε 150-210 μ.Χ. εἰς τό ἔργον τοῦ Στρωματεῖς Ζ κεφ. 12,5 ὁμιλεῖ κ’ οὗτος περί τῆς ὑποχρεωτικῆς νηστείας Τετάρτης καί Παρασκευῆς.

Μετά ταῦτα ἔρχονται οἱ ἄλλοι Πατέρς οἱ ὁποῖοι ὁμιλοῦν περί νηστείας πρό τοῦ Πάσχα ἡ ὁποία δέν εἶχε καθορισθῆ παρά βαθμηδόν καί κατ’ ὁλίγον καθρωίσθη ὑπό τῆς Α΄ οἰκουμενικῆς Συνόδου.  Βλέπετε κ. Εὐαγγελικέ ὅτι ἡ καθωρισμένη νηστεία εἰς ὡρισμένας ἡμέρας δέν ἀντίκειται κατ’ ἀρχήν πρός τό πνεῦμα τῆς Γραφῆς διότι ρητῶς ὁμιλεῖ ἡ Παλαιά Διαθήκη περί τούτου, ἤρχισε δέ ἀπό τοῦ 100 μ.Χ. διά τῆς Τετράδας καί Παρασκευῆς κ’ οὐχί κατά τόν 4^ον αἰῶνα ὅπως σεῖς λέγετε; 

Πλήν αὐτοῦ διατί σᾶς ἀνησυχεῖ ἡ εἰς βραδύτερον χρόνον νομοθέτησις τῶν ὑπωχρεωτικῶν νηστειῶν κατά τόν τρίτον κ’ Τέταρτον αἰῶνα, ἀφοῦ κ’ τά βιβλία τῆς Ἁγ. Γραφῆς μέχρι τοῦ 5^ου αἰῶνος δέν εἶχον γενικῶς ἀναγνωρισθῆ;

 

Εὐαγγελικός: Καλά αὐτά. Νηστεία ὅμως σημαίνει τελεία ἀποχή. Σεῖς ὅμως ποῦ στηρίζετε τήν νηστείαν ὥστε νά τρώγῃ τίς ὄσπρια κι’ ὄχι αὐγά, νά τρώγετε ἐλαίας ὄχι ἔλαιον. Εἰς τάς ἐλαίας δέν ὑπάρχει ἔλαιον;

Ὀρθόδοξος: Ἐν τῇ Ἁγίᾳ Γραφῇ κ. Εὐαγγελικέ ὑπάρχουν δύο εἴδη νηστειῶν, ἡ ἀλλαγή τοῦ φαγητοῦ κ’ ἡ πλήρης νηστεία. Τό πρῶτον εἶδος τῆς νηστείας ἀποχή ἀπό ὡρισμένου φαγητοῦ συνέστησε ὁ ἴδιος ὁ Θεός εἰς τόν πρῶτον΄ Ἀδάμ, συνέστησε δηλαδή εἰς αὐτόν τόν ἀπόχήν καρποῦ ὡρισμένου δένδρου.   

Τοῦτο σημαίνει ὅτι ἡ νηστεία ἐξ ὡρισμένων εἰδῶν ἔχει τήν ἀξίαν της, εἶναι ἡ πρώτη ἐντολη ἡ παράβασις τῆς ὁποίας ἔφερε τό προπατορικόν ἁμάρτημα, τόν Χριστόν, τήν ἀπολύτρωσιν.  Δεύτερον εἶδος νηστείας εἶναι τοῦ δευτέρου Ἀδάμ τοῦ Χριστοῦ, ἡ ἀποχή ἐκ παντός φαγητοῦ. Ἡ Ἐκκλησία μας ἐφαρμόζει καί τάς δύο νηστείας ἀνέκαθεν. 

Ὅταν λοιπόν ἡ Ἐκκλησία ἀπό τῶν ἀρχαιοτάτων χρόνων τῶν Ἀποστολικῶν, ὡς εἴδομεν, ὥρισεν ὡρισμένας ἡμέρας νηστειῶν τοῦ α΄ ἤ τοῦ β΄ εἴδους διατί νά ἀρνηθῶ τήν νηστείαν ταύτην ἀφοῦ α) κατ’ ἀρχήν, ὡς εἴπομεν, ἡ ἐντολή δι’ ὡρισμένας ἡμέρας νηστείας εἶναι Γραφική β) τό εἶδος τῆς νηστείας ταύτης τῆς ἀλλαγῆς τοῦ φαγητοῦ εἶναι τό πρῶτον εἶδος τῆς νηστείας τοῦ Θεοῦ πρός τόν Ἀδάμ καί γ) ἡ Ἐκκλησία ἡ ὁποία εἶχε τήν δύναμιν νά χωρίσῃ τά γνήσια βιβλία ἀπό τά νόθα τῆς Ἁγίας Γραφῆς μέ διέταξε νά ἐφαρμοσω τήν νηστείαν ταύτην. Διατί νά παρακούσω;

 

Συμπλήρωσις

Ἐν τῷ περί Χρίσματος θέματι ἐν σελίδι 116 παρελείφθη ἡ γνώμη τοῦ ἱεροῦ Αὐγουστίνου περί τοῦ Μυστηρίου τούτου.  Παρατίθεται ἐνταῦθα.

Sacramemtum chrismatis...in genere visibilium signaculorum Sacrosanctum est, sicut ipse baptismus; sed potest esse et in hominibus pessimis, in operibus carnis vitam consumentibus et regnum caelorum non possessuris...Discerne ergo visibile sanctum sacramentum guod esse et in bonis et in malis potest, illis ad praemium, illis ad iudicium ab invisibili unctione caritatis, quae prorpia bonorum est. Migne PL, 43 342.

 

Ἐρμηνεία

«Τό μυστήριον τοῦ Χρίσματος ὡς πρός τά ὁρατά σημεῖα εἶναι ἁγιώτατον, ὅπως καί αὐτό τό ἴδιον τό βάπτισμα. Ἐν τούτοις δύναται νά τελεσθῇ καί εἰς ἁμαρτωλούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι καταναλίσκουν τήν ζωή των εἰς «ἔργα σαρκός» καί δέν πρόκειται νά κληρονομήσουν τήν βασιλεία τῶν οὐρανῶν.  Διάκρινε λοιπόν τά ὁρατά σημεῖα τοῦ ἁγίου μυστηρίου τά ὁποῖα δύνανται νά τελῶνται καί εἰς ἀγαθούς καί εἰς κακούς, εἰς τούς μέν πρός ἀμοιβήν, εἰς τούς δέ πρός καταδίκην, ἀπό τήν ἀόρατον χρίσιν τῆς χάριτος ἡ ὁποία παρέχεται μόνον εἰς τούς ἀγαθούς».

 

ΤΕΛΟΣ