Σάββατο, Αυγούστου 09, 2025


               Μητροπολίτης Κυθήρων Σεραφείμ, Κυριακή Θ΄ Ματθαίου

Τό Μήνυμα τῆς Κυριακῆς ἀπό τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Κυθήρων & Ἀντικυθήρων κ.ΣΕΡΑΦΕΙΜ -ΚΥΡΙΑΚΗ Θ' ΜΑΤΘΑΙΟΥ (10-08-2025)

 

 

Ο ΦΟΒΟΣ ΚΑΙ Η ΔΕΙΛΙΑ ΣΤΙΣ ΦΟΥΡΤΟΥΝΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ 

(ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ)

Αρχ. Παύλου Δημητρακοπούλου, Θεολόγου- συγγραφέως Ι. Μ. Κυθήρων και Αντικυθήρων

Εν Κυθήροις τη 10η Αυγούστου 2025

    Η σημερινή Κυριακή, αγαπητοί μου αδελφοί, είναι η ενάτη Κυριακή του Ματθαίου και το μεν Αποστολικό ανάγνωσμα είναι μια περικοπή από την προς Α΄ προς Κορινθίους επιστολή του αποστόλου Παύλου, το δε Ευαγγελικό, μια περικοπή από το 14ο κεφάλαιο του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου. Στην περικοπή αυτή ο ευαγγελιστής Ματθαίος μας περιγράφει κάποια μεγάλα και θαυμαστά γεγονότα, που επακολούθησαν μετά το εντυπωσιακό θαύμα του χορτασμού των πεντακισχιλίων. Όπως διηγείται ο Ευαγγελιστής, ο Κύριος, προκειμένου να αποτρέψει τις ενθουσιώδεις εκδηλώσεις του πλήθους, ανάγκασε τους μαθητές Του να ανεβούν στο πλοίο και να περάσουν στην απέναντι πλευρά της  λίμνης, ενώ εκείνος, αφού διέλυσε τα πλήθη, ανέβηκε στο βουνό για να προσευχηθεί.

    Δεν είναι άνευ σημασίας το γεγονός ότι έρχεται να προσευχηθεί μόνος του στο βουνό, μέσα στη νύχτα, στην ησυχία και στην απομόνωση. Με τη διαγωγή του αυτή γίνεται σε όλους μας παράδειγμα προς μίμηση. Οι έρημες τοποθεσίες μας απομακρύνουν από τους θορύβους και τους περισπασμούς των πόλεων, ενώ η νύχτα και  η απομόνωση μας εξασφαλίζει τη γαλήνη και  το απερίσπαστο από συνομιλίες και άλλες απασχολήσεις. Είναι πολύ σημαντικό και εμείς να φροντίζουμε, όσο είναι δυνατόν, να επιδιώκουμε κατάλληλες συνθήκες για την ιερή ώρα της προσευχής. Να αφήνουμε το τηλέφωνο και τις συζητήσεις, να κλείνουμε την τηλεόραση και τον υπολογιστή και να αποσυρόμαστε σε ιδιαίτερο τόπο, για να αφοσιωθούμε στην προσευχή. Η σιωπή της νύχτας μας βοηθάει να ηρεμήσουμε, να δούμε καλύτερα τον εαυτό μας, να μελετήσουμε τον λόγο του Θεού, να προσευχηθούμε θερμά και με κατάνυξη.

    Ενώ ο Κύριος προσευχόταν στο όρος, οι μαθητές περνούσαν δραματικές ώρες μέσα στο πλοίο. Είχε ξεσπάσει τρικυμία λόγω του ισχυρού ανέμου. Τα πελώρια κύματα, ο σφοδρός άνεμος και το πυκνό σκοτάδι προκαλούσαν τρόμο και πανικό στους έμπειρους ψαράδες της Γαλιλαίας. Ήταν τόσο μεγάλη η τρικυμία, ώστε πίστευσαν ότι δεν έχουν καμιά ελπίδα να γλυτώσουν το θάνατο.  Και το χειρότερο ήταν ότι καθώς πάλευαν με τα κύματα, για να σώσουν τη ζωή τους, δεν είχαν τον Κύριο μαζί τους, για να τους βοηθήσει. Η ώρα περνούσε και όταν πλησίαζε να ξημερώσει, ήρθε επί τέλους ο Κύριος, περπατώντας πάνω στα νερά της λίμνης. Οι μαθητές τρόμαξαν, διότι νόμισαν, ότι έβλεπαν φάντασμα. Εκείνος όμως τους καθησύχασε. Τους είπε «Θαρσείτε, εγώ ειμί, μη φοβήσθε».

    Μαρτυρική νύχτα πέρασαν οι μαθητές. Γιατί όμως ο Κύριος τους άφησε να παλεύουν μόνοι τους τόσες ώρες; Την απάντηση μας δίδει ο ιερός Χρυσόστομος. Γράφει: Για να τους βοηθήσει να αποκτήσουν μεγαλύτερη υπομονή στις θλίψεις. Για να ξυπνήσει την καρδιά τους, που δεν καταλάβαινε ακόμη, ποιος ήταν ο Κύριος. Αυτή η αργοπορία του Κυρίου είναι ένα μεγάλο δίδαγμα για όλους μας. Πολλές φορές συμβαίνει και εμείς να περνούμε στη ζωή μας θλίψεις και πειρασμούς και τότε στρεφόμαστε προς τον Κύριο και ζητάμε άμεση την επέμβασή του. Όμως ο Κύριος δεν επεμβαίνει αμέσως. Ας μην απογοητευόμαστε, όταν αισθανόμαστε μόνοι και αβοήθητοι στις δοκιμασίες, που αντιμετωπίζουμε. Επιτρέπει κάποτε ο Κύριος να παρατείνεται η δοκιμασία μας, προκειμένου να στερεωθεί η πίστη μας και να γίνουμε περισσότερο υπομονετικοί και γενναίοι.

   Στη συνέχεια, όπως διηγείται ο Ευαγγελιστής, ο Πέτρος βλέποντας τον Κύριο να περπατάει πάνω στα κύματα, του είπε: Κύριε, εάν είσαι συ, διάταξέ με να έλθω σε σένα πάνω στα νερά. Και ο Κύριος του είπε: Έλα. Και αφού κατέβηκε από το πλοίο ο Πέτρος, περπάτησε πάνω στα νερά. Όταν όμως είδε τον άνεμο δυνατό, φοβήθηκε και όταν άρχισε να βουλιάζει, φώναξε δυνατά: Κύριε σώσε με. Και αμέσως ο Ιησούς άπλωσε το χέρι του, τον έπιασε και του είπε: Ολιγόπιστε, γιατί εδειλίασες; Δηλαδή ενώ με είδες να περπατάω πάνω στα κύματα και επί πλέον έζησες και συ προσωπικά το ίδιο θαύμα, γιατί φοβήθηκες τον άνεμο; Μήπως είναι πιο ισχυρός ο άνεμος από τη θεϊκή μου δύναμη;

    Δεν μας ξαφνιάζει το πάθημα του Πέτρου, διότι και εμείς κάποτε εκδηλώνουμε παρόμοια ολιγοπιστία. Ενώ έχουμε δει πολλά θαύματα του Θεού στη ζωή μας, με την πρώτη δυσκολία που αντιμετωπίζουμε εύκολα ξεχνάμε, κλονιζόμαστε και δειλιάζουμε. Δεν είναι λίγες οι φορές που η ολιγοπιστία μας λυγίζει μπροστά στις φουρτούνες της ζωής. Ποικίλες δοκιμασίες και θλίψεις γεμίζουν με φόβο τη ζωή μας. Φοβόμαστε τους σεισμούς, τις πλημμύρες, τους κεραυνούς, τα εγκλήματα, τις πυρκαγιές, που κάθε μέρα παρακολουθούμε στα μαζικά μέσα ενημερώσεως. Φοβόμαστε μπροστά στην κακία των ανθρώπων, που με διάφορους τρόπους προσπαθούν να μας βλάψουν. Φοβόμαστε από προλήψεις, δεισιδαιμονίες και όνειρα και νομίζουμε ότι κάτι κακό θα μας συμβεί. Αλλά και σε περιπτώσεις ασθενειών ελαφροτέρων, ή σοβαροτέρων, οι ψυχές μας γεμίζουν με φόβο. Φοβόμαστε για την υγεία μας, αλλά και για την υγεία των παιδιών μας. Φοβόμαστε ακόμη μπροστά στο άγνωστο μέλλον. Τι θα γίνει αύριο; Πως θα τα βγάλουμε πέρα; Πως θα συντηρηθούμε, πως θα τακτοποιηθούν τα παιδιά, πως θα εξελιχθεί η διεθνής παγκόσμια κατάσταση; Άραγε θα ξεσπάσει ένας νέος παγκόσμιος πόλεμος; Πολλοί τέτοιοι φόβοι και άλλοι παρόμοιοι μας βασανίζουν.

    Όμως ξεχνάμε ότι είναι αδύνατον να μας εγκαταλείψει και να μας αφήσει αβοήθητους ο Κύριος, καθώς εμείς έχουμε εναποθέσει όλες τις ελπίδες μας σ’ αυτόν, σύμφωνα με τον λόγον του: «Ου μη σε ανώ, ουδ’ ου μη σε εγκαταλείπω», δηλαδή δεν πρόκειται ποτέ να σε αφήσω, ούτε να σε εγκαταλείψω. Το μέλλον μας είναι στα χέρια του Θεού. Για τίποτε δεν πρέπει να ανησυχούμε, όπως τα παιδιά που αισθάνονται ασφαλισμένα κάτω από την φροντίδα του πατέρα τους. Ό,τι και αν μας συμβεί, ας το δεχθούμε με τέλεια εμπιστοσύνη στην πρόνοια του Θεού, ότι αυτό είναι το θέλημά του. Και ό,τι είναι θέλημα Θεού, είναι προς το συμφέρον μας και φέρνει μεγάλο πνευματικό κέρδος στην ψυχή μας. Και θα πρέπει πάντοτε να θυμόμαστε, ότι με το φόβο τίποτε δεν κερδίζουμε, αλλά ζημιωνόμαστε τα μέγιστα. Διότι τότε η ζωή μας γίνεται μια πραγματική κόλαση, τα νεύρα μας κλονίζονται και ο ύπνος μας γίνεται εφιαλτικός. Ο φόβος και η αγωνία είναι εκδηλώσεις ανθρώπων, που τους διακρίνει μια επιφανειακή και όχι βαθύτερη πίστη, σαν αυτή που είχε ο απόστολος Παύλος, ο οποίος έλεγε: «Πάντα ισχύω εν τω ενδυναμούντι με Χριστώ». Όλα μπορώ να τα κάνω με τη δύναμη του Χριστού, που με ενδυναμώνει.

    Εάν επομένως θέλουμε να λυτρωθούμε από τους φόβους και την ολιγοπιστία και να παραμένουμε ακλόνητοι στις θλίψεις και τις δοκιμασίες της ζωής, ας αγωνιζόμαστε να αποδείξουμε έμπρακτη την αγάπη μας προς τον Κύριο, μετέχοντας στη ζωή και στα μυστήρια της Εκκλησίας μας και τηρώντας τις εντολές του. Όπως λέει ο Ευαγγελιστής της αγάπης: «Η τελεία αγάπη έξω βάλει τον φόβον». Δηλαδή η τελεία, η έμπρακτη αγάπη μας προς τον Θεόν, διώχνει από την ψυχή μας τον φόβο της ενοχής. Μας κάνει να αισθανόμαστε απόλυτα ήρεμοι μέσα στην αγκαλιά του Θεού.

    Ας λάβουμε υπ όψη μας, αδελφοί μου, όλα όσα προηγουμένως αναφέραμε με αφορμή το σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα και ας αγωνιστούμε να τα βάλουμε σε πράξη. Στις ώρες του πειρασμού και στις φουρτούνες της ζωής ας φέρνουμε πάντα στη μνήμη μας τους λόγους του Κυρίου μας προς τους μαθητές του «Εγώ ειμί, μη φοβήσθε», όπως και τον λόγο του προς τον Πέτρο: «Ολιγόπιστε, εις τι εδίστασας;». Πράγμα που εύχομαι να γίνει σε όλους μας με τη Χάρη και τη φιλανθρωπία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, τις πρεσβείες της Κυρίας Θεοτόκου και όλων των αγίων, αμήν.



 

Η αρχαία αίρεση των «αντιδικομαριαμιτών» και οι σύγχρονες αιρετικές                   αμφισβητήσεις της αειπαρθενίας της Παναγίας

 

Αρχιμ. Θεοφίλου Λεμοντζή

Η αρχαία αίρεση των «αντιδικομαριαμιτών» και οι σύγχρονες αιρετικές αμφισβητήσεις της αειπαρθενίας  της Παναγίας

    Ο  άγιος Επιφάνιος Σαλαμίνος  Κύπρου στα αντιαιρετικά του έργα αναφέρει  μία  αίρεση  της εποχής του,  τους “Ἀντιδικομαριαμίτας” οι οποίοι υποστήριζαν ότι η Θεοτόκος «μετὰ τὸ τὸν Σωτῆρα γεγεννηκέναι τῷ Ἰωσὴφ συνῆφθαι». Πρέσβευαν δηλαδή ότι μετά την γέννηση του Ιησού, η Μαρία συνήψε συζυγικὲς σχέσεις με τον μνήστορα Ιωσήφ, απέκτησαν απογόνους και αρνούνταν την αειπαρθενία της Παναγίας.

Σύγχρονοι  αιρετικοί όπως οι μάρτυρες του Ιεχωβά αλλά και ορισμένες προτεσταντικές παραφυάδες, όπως  οι Πεντηκοστιανοί, οι Αντβεντιστές, κ.α., αρνούνται και αυτοί την αειπαρθενία της Θεοτόκου Μαρίας, υποστηρίζοντας ότι ναι μεν η γέννηση του Ιησού έγινε με υπερφυσικό τρόπο αλλά μετά τη γέννηση του Ιησού η Παναγία είχε συζυγικές σχέσεις με τον Ιωσήφ.

Αυτό το χωρίο που επικαλούνται για να στηρίξουν τις  απόψεις τους είναι το Ματθ. 1, 25: «καὶ οὐκ ἐγίνωσκεν αὐτὴν ἕως οὗ ἔτεκε τὸν υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτότοκον». Το χωρίο όμως δεν υποστηρίζει τις αιρετικές απόψεις  διότι ο χρονικός σύνδεσμος «ἕως» θέλει να δώσει έμφαση στην αλήθεια ότι η γέννηση του Ιησού έγινε  «ἐκ Πνεύματος ῾Αγίου» (Ματθ. 1, 18), άνευ συνδρομής ανδρός. Και σε άλλα χωρία,  η αγία Γραφή χρησιμοποιεί με την ίδια έννοια  τον χρονικό σύνδεσμό «ἕως» ώστε  να δώσει έμφαση ότι κάτι συμβαίνει σε μια  χρονική περίοδο χωρίς να σημαίνει όμως ότι μετά την περίοδο  αυτήν υπάρχει μεταβολή της καταστάσεως.  Έτσι  στο Β΄Βασιλ.6,23  διαβάζουμε ότι  η θυγατέρα του Σαούλ  Μελχὸλ δεν γέννησε «παιδίον ἕως τῆς ἡμέρας τοῦ ἀποθανεῖν αὐτήν», χωρίς να σημαίνει ότι γέννησε παιδί μετά τον θάνατό της! Επίσης στο Ματθ.28, 20 ο Ιησούς υπόσχεται στους μαθητές Του: «καὶ ἰδοὺ ἐγὼ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος», χωρίς να υπονοεί ότι μετά την συντέλεια θα τους εγκαταλείψει. Αλλά και εμείς στην νεοελληνική γλώσσα χρησιμοποιούμε πολλές φορές εμφαντικά  το  «ἕως» με αυτήν έννοια. Έτσι π.χ. λέμε για κάποιον:  «μέχρι που πέθανε  δεν απέκτησε δικό του αυτοκίνητο», χωρίς να υπονοούμε ότι το απέκτησε μετά το θάνατό του!

Όσον αφορά τη λέξη «πρωτότοκος» του Ματθ. 1, 25 που επικαλούνται οι αιρετικοί για να αποδείξουν δήθεν ότι η Παρθένος Μαρία γέννησε  παιδιά με τον Ιωσήφ, πρέπει να πούμε ότι η συγκεκριμένη λέξη δεν υποδηλώνει την ύπαρξη άλλων αδελφών που γεννήθηκαν μεταγενέστερα  αλλά σημαίνει το αγόρι,  το «διανοίγοντα μήτραν», το πρώτο δηλαδή αγόρι, άσχετα εάν ακολουθούν άλλα αδέλφια μετά από αυτό: «ἁγίασόν μοι πᾶν πρωτότοκον πρωτογενὲς διανοῖγον πᾶσαν μήτραν ἐν τοῖς υἱοῖς ᾿Ισραὴλ ἀπὸ ἀνθρώπου ἕως κτήνους· ἐμοί ἐστιν», εντέλλεται ο Θεός(Εξ.13,2). Έτσι ένα πρωτότοκο παιδί είναι δυνατόν να έχει κι άλλα αδέλφια κα να μην είναι μονογενές αλλά είναι δυνατόν να μην έχει άλλα αδέλφια και ταυτόχρονα να είναι και πρωτότοκο και μονογενές, όπως ο Ιησούς ο οποίος ήταν και πρωτότοκος και μονογενής Υιός ταυτόχρονα.

 Οι αδελφοί του Ιησού που αναφέρονται στο Ευαγγέλιο (Ματθ. 13,55-56) είτε ήταν  παιδιά από τον πρώτο γάμο του Ιωσήφ, είτε παιδιά του Κλωπά που ήταν αδελφός του,  διότι σύνηθες ήταν εκείνη την εποχή οι στενοί συγγενείς να ονομάζονται αδελφοί.  Δεν ήταν συγγενείς λοιπόν  του Ιησού από βιολογικής απόψεως αλλά από νομικής απόψεως. 

Η  Θεοτόκος Μαρία, αν και γέννησε τον  Χριστό όμως παρέμεινε Παρθένος. Εάν ο Ιησούς ήταν ένα κοινός άνθρωπος, όπως εμείς, ασφαλώς αυτό θα ήταν παράλογο.  Ο Ιησούς όμως δεν ήταν ένας κοινός και απλός  άνθρωπος,  ένας προφήτης,  ένας φιλόσοφος,  αλλά ο προαιώνιος Λόγος και Υιός του Θεού. Όταν αναγνωρίζουμε την αειπαρθενία της  Παναγίας αυτό δεν σημαίνει ότι αποδοκιμάζουμε τον γάμο και  την τεκνοποιία,  τα οποία έχει ευλογήσει ο Θεός, αλλά ομολογούμε ότι  ο Ιησούς είναι  ενανθρωπήσας Θεός.

Η ευλογημένη Μαρία,  “ἡ  Παρθένος ἦν πρὸ τόκου Παρθένος, καὶ ἐν τόκῳ Παρθένος, καὶ μετὰ τόκον πάλιν Παρθένος διέμεινε”,  διότι όπως  μας διδάσκει  ο άγιος Νεκτάριος,  οτιδήποτε έχει αφιερωθεί στο Θεό  παραμένει ιερό και άγιο αιωνίως,   πόσο μάλλον η  Παναγία, “ἡ ἐκλελεγμένη ἐκ πασῶν τῶν γενεῶν”,  η  αφιερωμένη στο σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του κόσμου.  

Το μυστήριο αυτό είναι μεν παράδοξο και υπέρλογο, δηλαδή υπερβαίνει τις δυνατότητες του μυαλού μας να το κατανοήσει  αλλά δεν είναι  παράλογο, διότι παραλογισμός είναι μόνο η αμαρτία την οποία εισήγαγε ο διάβολος στον κόσμο και την  κατήργησε ο Υιός της αειπαρθένου Θεοτόκου Μαρίας,  δια του σταυρικού Του θανάτου και της τριημέρου Αναστάσεως, ο Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός.

entaksis.gr