Σάββατο, Αυγούστου 09, 2025

 

Η αρχαία αίρεση των «αντιδικομαριαμιτών» και οι σύγχρονες αιρετικές                   αμφισβητήσεις της αειπαρθενίας της Παναγίας

 

Αρχιμ. Θεοφίλου Λεμοντζή

Η αρχαία αίρεση των «αντιδικομαριαμιτών» και οι σύγχρονες αιρετικές αμφισβητήσεις της αειπαρθενίας  της Παναγίας

    Ο  άγιος Επιφάνιος Σαλαμίνος  Κύπρου στα αντιαιρετικά του έργα αναφέρει  μία  αίρεση  της εποχής του,  τους “Ἀντιδικομαριαμίτας” οι οποίοι υποστήριζαν ότι η Θεοτόκος «μετὰ τὸ τὸν Σωτῆρα γεγεννηκέναι τῷ Ἰωσὴφ συνῆφθαι». Πρέσβευαν δηλαδή ότι μετά την γέννηση του Ιησού, η Μαρία συνήψε συζυγικὲς σχέσεις με τον μνήστορα Ιωσήφ, απέκτησαν απογόνους και αρνούνταν την αειπαρθενία της Παναγίας.

Σύγχρονοι  αιρετικοί όπως οι μάρτυρες του Ιεχωβά αλλά και ορισμένες προτεσταντικές παραφυάδες, όπως  οι Πεντηκοστιανοί, οι Αντβεντιστές, κ.α., αρνούνται και αυτοί την αειπαρθενία της Θεοτόκου Μαρίας, υποστηρίζοντας ότι ναι μεν η γέννηση του Ιησού έγινε με υπερφυσικό τρόπο αλλά μετά τη γέννηση του Ιησού η Παναγία είχε συζυγικές σχέσεις με τον Ιωσήφ.

Αυτό το χωρίο που επικαλούνται για να στηρίξουν τις  απόψεις τους είναι το Ματθ. 1, 25: «καὶ οὐκ ἐγίνωσκεν αὐτὴν ἕως οὗ ἔτεκε τὸν υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτότοκον». Το χωρίο όμως δεν υποστηρίζει τις αιρετικές απόψεις  διότι ο χρονικός σύνδεσμος «ἕως» θέλει να δώσει έμφαση στην αλήθεια ότι η γέννηση του Ιησού έγινε  «ἐκ Πνεύματος ῾Αγίου» (Ματθ. 1, 18), άνευ συνδρομής ανδρός. Και σε άλλα χωρία,  η αγία Γραφή χρησιμοποιεί με την ίδια έννοια  τον χρονικό σύνδεσμό «ἕως» ώστε  να δώσει έμφαση ότι κάτι συμβαίνει σε μια  χρονική περίοδο χωρίς να σημαίνει όμως ότι μετά την περίοδο  αυτήν υπάρχει μεταβολή της καταστάσεως.  Έτσι  στο Β΄Βασιλ.6,23  διαβάζουμε ότι  η θυγατέρα του Σαούλ  Μελχὸλ δεν γέννησε «παιδίον ἕως τῆς ἡμέρας τοῦ ἀποθανεῖν αὐτήν», χωρίς να σημαίνει ότι γέννησε παιδί μετά τον θάνατό της! Επίσης στο Ματθ.28, 20 ο Ιησούς υπόσχεται στους μαθητές Του: «καὶ ἰδοὺ ἐγὼ μεθ᾿ ὑμῶν εἰμι πάσας τὰς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος», χωρίς να υπονοεί ότι μετά την συντέλεια θα τους εγκαταλείψει. Αλλά και εμείς στην νεοελληνική γλώσσα χρησιμοποιούμε πολλές φορές εμφαντικά  το  «ἕως» με αυτήν έννοια. Έτσι π.χ. λέμε για κάποιον:  «μέχρι που πέθανε  δεν απέκτησε δικό του αυτοκίνητο», χωρίς να υπονοούμε ότι το απέκτησε μετά το θάνατό του!

Όσον αφορά τη λέξη «πρωτότοκος» του Ματθ. 1, 25 που επικαλούνται οι αιρετικοί για να αποδείξουν δήθεν ότι η Παρθένος Μαρία γέννησε  παιδιά με τον Ιωσήφ, πρέπει να πούμε ότι η συγκεκριμένη λέξη δεν υποδηλώνει την ύπαρξη άλλων αδελφών που γεννήθηκαν μεταγενέστερα  αλλά σημαίνει το αγόρι,  το «διανοίγοντα μήτραν», το πρώτο δηλαδή αγόρι, άσχετα εάν ακολουθούν άλλα αδέλφια μετά από αυτό: «ἁγίασόν μοι πᾶν πρωτότοκον πρωτογενὲς διανοῖγον πᾶσαν μήτραν ἐν τοῖς υἱοῖς ᾿Ισραὴλ ἀπὸ ἀνθρώπου ἕως κτήνους· ἐμοί ἐστιν», εντέλλεται ο Θεός(Εξ.13,2). Έτσι ένα πρωτότοκο παιδί είναι δυνατόν να έχει κι άλλα αδέλφια κα να μην είναι μονογενές αλλά είναι δυνατόν να μην έχει άλλα αδέλφια και ταυτόχρονα να είναι και πρωτότοκο και μονογενές, όπως ο Ιησούς ο οποίος ήταν και πρωτότοκος και μονογενής Υιός ταυτόχρονα.

 Οι αδελφοί του Ιησού που αναφέρονται στο Ευαγγέλιο (Ματθ. 13,55-56) είτε ήταν  παιδιά από τον πρώτο γάμο του Ιωσήφ, είτε παιδιά του Κλωπά που ήταν αδελφός του,  διότι σύνηθες ήταν εκείνη την εποχή οι στενοί συγγενείς να ονομάζονται αδελφοί.  Δεν ήταν συγγενείς λοιπόν  του Ιησού από βιολογικής απόψεως αλλά από νομικής απόψεως. 

Η  Θεοτόκος Μαρία, αν και γέννησε τον  Χριστό όμως παρέμεινε Παρθένος. Εάν ο Ιησούς ήταν ένα κοινός άνθρωπος, όπως εμείς, ασφαλώς αυτό θα ήταν παράλογο.  Ο Ιησούς όμως δεν ήταν ένας κοινός και απλός  άνθρωπος,  ένας προφήτης,  ένας φιλόσοφος,  αλλά ο προαιώνιος Λόγος και Υιός του Θεού. Όταν αναγνωρίζουμε την αειπαρθενία της  Παναγίας αυτό δεν σημαίνει ότι αποδοκιμάζουμε τον γάμο και  την τεκνοποιία,  τα οποία έχει ευλογήσει ο Θεός, αλλά ομολογούμε ότι  ο Ιησούς είναι  ενανθρωπήσας Θεός.

Η ευλογημένη Μαρία,  “ἡ  Παρθένος ἦν πρὸ τόκου Παρθένος, καὶ ἐν τόκῳ Παρθένος, καὶ μετὰ τόκον πάλιν Παρθένος διέμεινε”,  διότι όπως  μας διδάσκει  ο άγιος Νεκτάριος,  οτιδήποτε έχει αφιερωθεί στο Θεό  παραμένει ιερό και άγιο αιωνίως,   πόσο μάλλον η  Παναγία, “ἡ ἐκλελεγμένη ἐκ πασῶν τῶν γενεῶν”,  η  αφιερωμένη στο σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του κόσμου.  

Το μυστήριο αυτό είναι μεν παράδοξο και υπέρλογο, δηλαδή υπερβαίνει τις δυνατότητες του μυαλού μας να το κατανοήσει  αλλά δεν είναι  παράλογο, διότι παραλογισμός είναι μόνο η αμαρτία την οποία εισήγαγε ο διάβολος στον κόσμο και την  κατήργησε ο Υιός της αειπαρθένου Θεοτόκου Μαρίας,  δια του σταυρικού Του θανάτου και της τριημέρου Αναστάσεως, ο Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός.

entaksis.gr



Δεν υπάρχουν σχόλια: